Στο παλιό Ρωμαϊκό ημερολόγιο, που το έχουμε δανειστεί, ο Φλεβάρης ήταν ο
τελευταίος μήνας του χρόνου -η χρονιά άρχιζε από τον Μάρτιο. Στο τέλος του χρόνου γίνονταν τελετές εξαγνισμού, και από το februum
(= κάθαρση) ο μήνας ονομάστηκε Februarius.
Από το Φεβράριος > Φεβράρης > Φεβλάρης προέκυψε η
δημώδης ονομασία Φλεβάρης, που παρετυμολογικά συνδέεται με τη φλέβα, δηλ. ο
Φλεβάρης ανοίγει τις φλέβες του (φλεβίζει) και βρέχει τον κόσμο -εξού
και η παροιμία “Ο Φλεβάρης αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει”.Μάλιστα, στις θηλάζουσες υπήρχε η εθιμική συνήθεια, για την πρόληψη των παθήσεων των θηλών, να τηρούν απόλυτη αργία και νηστεία την ημέρα της Υπαπαντής, στις 2 Φεβρουαρίου, που σαράντισε η Παναγία-Λεχώνα.
Η κάθε μικρομάνα πριν θηλάσει το βρέφος της σταύρωνε τις θηλές των μαστών της και έλεγε την παρακάτω επωδή τρεις φορές:
“Φλεβάρη, φλέβες άνοιξε στις ρώγες των βυζιών μου για να βυζάξω το παιδί και να το μεγαλώσω για να βυζάξω τον γιο τον κανακάρικό μου”.
Ο Φλεβάρης
O Mάρτης τότες είχε είκοσι οχτώ ημέρες κι ο Φλεβάρης τριάντα μία. Ήρθε εκείνη την εποχή ο Mάρτης κι επέρασε χωρίς να κάμει χειμώνα.
Kαι η γριά, από τη χαρά της που βγήκανε πέρα καλά τα κατσικάκια της, εγελάστη και είπε:
«Στην πομπή σου, γερο-Mάρτη, τ’ αρνοκατσικάκια μου καλά τα πέρασα».
Kαθώς τ’ άκουσεν αυτά τα λόγια ο γερο-Mάρτης, εθύμωσε και στη στιγμή
δανείζεται τρεις ημέρες από το Φλεβάρη, το γείτονά του, και αρχίζει ένα σορόκο,
π’ έκαμε τη γριά να χωθεί από κάτου από ένα κακκάβι και να φωνάζει:«Kάτσι, κάτσι, κάτσι!» γιατί έλεγε ότ’ εχόρευαν τα κατσικάκια απάνου στο κακκάβι. Tα κατσικάκια της γριάς εψόφησαν από το σορόκο.
Kι από τότε έχει ο Mάρτης τριάντα μία ημέρα και ο Φλεβάρης είκοσι οχτώ. Ένεκα γι’ αυτό πο’ ’παθε εκείνη η γριά, τις τρεις ύστερες ημέρες του Mάρτη τις λένε «ημέρες των γριών».
Kαι ονοματίζουνε καθεμία από δαύτες και με τ’ όνομα μιανής από τις πλιο ηλικιωμένες γριές του χωριού· και αν τύχει καλή η ημέρα, λεν πως και η γριά είναι καλή, και αν γίνει κακοκαιρία, λεν πως από την κακία της έγινε.
Φυσικά είναι ο μόνος μήνας που έχει λιγότερες από 30 ημέρες, και γι’ αυτό λέγεται Κουτσοφλέβαρος.
Υπάρχουν άφθονες λαϊκές παραδόσεις για το πώς έχασε τις μέρες του ο Φλεβάρης.
Παραθέτω μία από το Σόποτο Αχαΐας, που περιλαμβάνεται στο κλασικό βιβλίο Παραδόσεις του Ν. Πολίτη:
Ο Φλεβάρης είναι από τους μήνες που έχουν παράξει (σικ) λέξη για γεγονότα
που συνέβησαν στη διάρκειά του. Πρόκειται για τα Φεβρουαριανά, τις συγκρούσεις
στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1863 μεταξύ Ορεινών και Πεδινών, στη μεσοβασιλεία
μεταξύ Όθωνα και Γεωργίου. Σε ανάμνηση της συμφιλίωσης των αντιμαχόμενων, πήρε
τ’όνομά της η πλατεία Ομονοίας.Ο Φλεβάρης είναι επίσης από τους μήνες που έχουν δώσει επώνυμα, τόσο το Φλεβάρης όσο και το Φλεβαράκης (όπως ο προπονητής του μπάσκετ), πιθανώς από παρατσούκλι.
Τέλος, ο Φλεβάρης είναι ο μήνας που το ιστολόγιο γιορτάζει τα γενέθλιά του, αφού άρχισε να εκπέμπει στις 16 Φεβρουαρίου 2009.
Καλό μήνα λοιπόν, σε όλες & όλους!
ΠΗΓΗ:sarantakos.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου