Mια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της σύγχρονης ελληνικής μουσικής, ο μουσουργός Αργύρης Κουνάδης, έφυγε χθες από την ζωή σε ηλικία 87 ετών
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη τον Φεβρουάριο του 1924. Μελέτησε πιάνο με τους Δ. Μαρή και Σ. Φαραντάτο στο Ωδείο Αθηνών (δίπλωμα πιάνου, 1952) ενώ πήρε μαθήματα θεωρητικών και σύνθεσης με τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου στο Ελληνικό Ωδείο (δίπλωμα σύνθεσης, 1956).
Από το 1950 συνεργάστηκε με το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου μαζί με τον Μ. Χατζιδάκι και τον Μ. Θεοδωράκη. Το 1951 συνέπραξε με την ΚΟΑ ως σολίστ ενώ παράλληλα συνέθεσε μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο.
Ηταν από τους πρώτους συνθέτες που έδειξε ενδιαφέρον για το ρεμπέτικο τραγούδι.
Ενδεικτικά παραθέτουμε τους στίχους ενός εκπληκτικού τραγουδιού του που φέρει τον τίτλο : "Κύριε Τάδε"
Μουσική: Αργύρης Κουνάδης
Στίχοι: Γιώργος Καλαμαριώτης
Πρώτη εκτέλεση: Αντώνης Καλογιάννης
Για την πατρίδα μου μιλούσες κι έλεγες πολλά
και στα χέρια τη μετρούσες κι ήτανε ψιλά
κι ήρθε νύχτα, μες στην μπόρα ψάχνω να σε βρω
την ουρά σου μες στα σκέλια έκρυβες θαρρώ
Κύριε τάδε, πάλι μπροστά
παράσημα κουδουνιστά
η πατρίς σου ευγνωμονούσα
ενδοξότατε…
Κύριε τάδε, να ‘σαι καλά
και δε ρωτώ πολλά πολλά
και γελάω, πάντα γελούσα
εντιμότατε…
Τα φαρδιά σου τα μανίκια ήταν σιγουριά
για του άδικου την ώρα, για παρηγοριά
Κι ήρθαν νύχτα μες στην μπόρα, θάρρος για να βρω
την ουρά σου μες στα σκέλια έκρυβες θαρρώ
"Εις το βάθος κήπος"
Μουσική: Αργύρης Κουνάδης
Στίχοι: Μάριος Ποντίκας
Αντώνης Καλογιάννης & Μικτή Χορωδία Αθηνών
Το παιδί για να προκόψει
πρέπει έξω να σπουδάσει
να μαθαίνει ξένες γλώσσες
να 'χει αύριο μια βάση
Για να βρουν οι καλλιτέχνες
νέα ρεύματα και τάσεις
παίρνουν μια υποτροφία
κι έτσι έχουμε δυο βάσεις
Παραδόσεις κι ιστορία
τα πουλάς για να χορτάσεις
ζήτα δάνεια να ζήσεις
κι έτσι έχουμε τρεις βάσεις
Για την πρόοδο της χώρας
ένα παίρνεις δυο θα χάσεις
Ψωροκώσταινα τη λένε
κι ας βασίζεται σε βάσεις
Κι όταν αύριο πεθάνει
και θα πρέπει να τη θάψεις
λίγο χώμα δε θα βρίσκεις
θα 'χουν γίνει όλα βάσεις
(Ρεφραίν)
Βάζουμε βάσεις γενικώς
σε πλάτος και σε μήκος
όμορφος κόσμος ηθικός
και εις το βάθος κήπος
Το ρεμπέτικο μαζί με τον Στραβίνσκυ και τον Μπάρτοκ έχουν επηρεάσει τα πρώτα του έργα της περιόδου 1949 - 1957. Αργότερα αποκήρυξε τα περισσότερα από τα έργα της περιόδου αυτής.
Με υποτροφίες της ελληνικής και της γερμανικής κυβέρνησης πήγε το 1958 στη Γερμανία, όπου συνέχισε τις σπουδές του στην Ανώτατη Μουσική Σχολή του Φράιμπουργκ. Μελέτησε σύνθεση με τον συνθέτη - παιδαγωγό Wolfgang Fortner και διεύθυνση ορχήστρας με τον Karl Ueter
Εμβαθύνοντας στο ατονικό, το δωδεκάφθογγο, το σειραϊκό και το αλεατορικό σύστημα, κατέληξε τελικά προς τη λιτότητα - την αυστηρότητα, σχεδόν - του βυζαντινού ήθους, δίνοντας πρωταρχικό ρόλο στον μελοποιημένο λόγο και το δραματικό στοιχείο που μεταφέρονται ακόμη και σε καθαρώς συμφωνικά του έργα.
Το Χορικόν (1958) ήταν το πρώτο ελληνικό έργο που παίχτηκε στις εκδηλώσεις της Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής (IGNM - SIMC) στην Κολωνία το 1959 και το πρώτο ελληνικό έργο που παίχτηκε από την Φιλαρμονική του Βερολίνου με διευθυντή ορχήστρας τον W. Fortner (1961).
Το 1963 διορίσθηκε βοηθός του W. Fortner, διευθυντής του ενόργανου συνόλου “Musica Viva” και των προγραμμάτων του Ινστιτούτου Σύγχρονης Μουσικής (που υπάγονταν επίσης στην πανεπιστημιακή έδρα σύνθεσης του Φράιμπουργκ). Το 1972 εκλέχτηκε καθηγητής στην Ανώτατη Μουσική Σχολή του Φράιμπουργκ. Το 1973 το έργο του Ετεροφωνικά Ιδιόμελα επιλέγεται από τον διεθνή διαγωνισμό της IGNM-SIMC.
Έγραψε πολλά είδη κλασσικής μουσικής όπως μουσική δωματίου, μουσική για όπερες, αλλά και μουσική για θέατρο και κινηματογράφο (σε περισσότερες από δέκα ταινίες), καθώς και την μουσική σύνθεση πολλών ελληνικών τραγουδιών των δεκαετιών του 1970 και 1980. Από το σύνολο των έργων του, ξεχωρίζουν το "Χορικό" για συμφωνική ορχήστρα, τα "Ετεροφωνικά ιδιόμελα" για συμφωνική επίσης ορχήστρα, "Κουϊντέτο για πνευστά", "Κουαρτέτο για έγχορδα" κ.ά.. Επίσης οι, περισσότερο με σαρκαστικό χαρακτήρα, όπερες: "Το λαστιχένιο φέρετρο", "Τα μαγεμένα αναλόγια", "Απόδραση", "Τειρεσίας", "Βάκχαι" κ.ά.
Οι όπερές του, που συχνά έχουν σαρκαστική διάθεση, έχουν ανεβεί αρκετές φορές σε σημαντικά θέατρα της Γερμανίας (Βόννη, Μπαϊρόιτ, Χαϊδελβέργη, Φράιμπουργκ, Λίμπεκ, κ.α.), στην Λυρική Σκηνή και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Τα περισσότερα έργα του Α. Κουνάδη, μέχρι το 1980, είχαν παιχτεί σ΄ όλες τις χώρες της Δ. Ευρώπης, καθώς επίσης και στις ΗΠΑ, Καναδά Αργεντινή, Βραζιλία, Ιαπωνία, Αυστραλία, Ισραήλ, Πολωνία, Ρουμανία , Γιουγκοσλαβία και βέβαια στην Ελλάδα, τόσο στην Εθνική Λυρική Σκηνή όσο και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, κ.α.
Από τα ελληνικά τραγούδια, που έγραψε τη μουσική, ξεχωρίζουν περισσότερο το ωραίο θαλασσινό τραγούδι "Όρτσα τα πανιά", με τους αλληγορικούς στίχους των ψυχικών δυνάμεων της ελευθερίας, "Στη πλατεία Αβησσυνίας" και το "do you like the Greece" που απέδωσε σε πρώτη εκτέλεση ο Α. Καλογιάννης.
Η κηδεία του θα γίνει στο Φράιμπουργκ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου