Τι κάνει το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο;
Η απάντηση του ΝΑΤΟ στην κρίση των μεταναστών
αντιμετώπισε κριτική και στο ανθρωπιστικό και στο πρακτικό επίπεδο.
Η πρώτη κριτική είναι ότι μια στρατιωτική προσπάθεια
να επιβραδυνθεί ή να αντιστραφεί η ροή των προσφύγων θα οδηγήσει σε περιττή
ανθρώπινη δυστυχία.
Η δεύτερη κριτική είναι ότι η επιχείρηση του ΝΑΤΟ θα
κάνει λίγα ή τίποτα για να αποτρέψει την λαθραία μεταφορά ανθρώπων, και μπορεί
ακόμη και να ενθαρρύνει να γίνεται περισσότερη.
Ο Φεβρουάριος ήταν ένας πολυάσχολος μήνας για το ΝΑΤΟ
[1].
Κατά την συνεδρίαση των Υπουργών Άμυνας [2] στις
Βρυξέλλες, το ΝΑΤΟ υποσχέθηκε να επεκτείνει την στρατιωτική παρουσία του [3]
στην Ανατολική Ευρώπη [4], ανέλαβε νέες δεσμεύσεις για την καταπολέμηση του
Ισλαμικού Κράτους [5] (επίσης γνωστού ως ISIS [6] ) και συμφώνησε να αναπτύξει
πολεμικά πλοία στο Αιγαίο Πέλαγος [7] για να ανασχέσει τα δίκτυα εμπορίας
ανθρώπων που μεταφέρουν μετανάστες από την Τουρκία [8] στην Ευρώπη.
Παρά το γεγονός ότι οι δύο πρώτες δεσμεύσεις ενισχύουν
υπάρχουσες προσπάθειες του ΝΑΤΟ, η επιχείρηση του Αιγαίου αντιπροσωπεύει ένα
ασυνήθιστο και εντελώς νέο είδος αποστολής.
Η απάντηση του ΝΑΤΟ στην κρίση των μεταναστών [9]
αντιμετώπισε κριτική και στο ανθρωπιστικό και στο πρακτικό επίπεδο.
Η πρώτη κριτική είναι ότι μια στρατιωτική προσπάθεια
να επιβραδυνθεί ή να αντιστραφεί η ροή των προσφύγων [10] θα οδηγήσει σε
περιττή ανθρώπινη δυστυχία.
Η δεύτερη κριτική είναι ότι η επιχείρηση του ΝΑΤΟ θα
κάνει λίγα ή τίποτα για να αποτρέψει την λαθραία μεταφορά ανθρώπων [11], και
μπορεί ακόμη και να ενθαρρύνει να γίνεται περισσότερη. Στην πραγματικότητα, ο
ανθρωπιστικός αντίκτυπος της επιχείρησης είναι απίθανο να είναι τόσο τρομερός
όσο προβλέπουν οι σκεπτικιστές.
Οι αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του ΝΑΤΟ να
περιορίσει την παράνομη μετανάστευση [12], όμως, θα παραμείνουν για κάποιο
χρονικό διάστημα - εκτός εάν η συμμαχία διευρύνει σημαντικά το πεδίο εφαρμογής
της νέας του αποστολής.
ΑΜΕΣΑ
Ίσως το πιο αξιοσημείωτο πράγμα σχετικά με την επιχείρηση
του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο [13] είναι το πόσο γρήγορα δημιουργήθηκε. Στις 8
Φεβρουαρίου 2016, η Γερμανίδα καγκελάριος [14] Άνγκελα Μέρκελ [15] και ο
Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου [16] ανακοίνωσαν ότι θα ζητήσουν την
βοήθεια του ΝΑΤΟ για την μεταναστευτική κρίση [17], ζητώντας από την συμμαχία
να παρακολουθήσει την ροή των λαθρεμπορικών πλοίων που προορίζονται για την
Ευρώπη.
Μέχρι την Πέμπτη, ο Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής του
ΝΑΤΟ στρατηγός Philip M. Breedlove [18] είχε διατάξει τρία πολεμικά πλοία από
την Μόνιμη Ναυτική Ομάδα 2 (Standing Maritime Group 2) [19] να αρχίσουν
περιπολίες στο Αιγαίο [20].
Αυτή η ανάπτυξη σηματοδοτεί την πρώτη επέμβαση του
ΝΑΤΟ στην κρίση, η οποία διευθετείτο κατά κύριο λόγο από την Ε.Ε. [21].
Επειδή η αποστολή του ΝΑΤΟ είναι τόσο νέα, υπάρχουν
πολλά που είναι ακόμα άγνωστα για τις ιδιαιτερότητές της. Ο
ι κανόνες εμπλοκής της είναι ακόμα υπό ανάπτυξη, όπως
είναι και οι διαδικασίες για την διάσωση ανθρώπων στην θάλασσα. Το ΝΑΤΟ επίσης
έχει ακόμα να καθορίσει τον τρόπο να ξεχωρίσει τους οικονομικούς μετανάστες
[22] από τους πολιτικούς πρόσφυγες [23].
Οι γενικές παράμετροι της αποστολής είναι σαφείς,
ωστόσο.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ [24] Jens Stoltenberg
[25] τόνισε ότι το να σταματούν τα πλοία των προσφύγων [12] δεν θα είναι μέρος
της.
Αντ’ αυτού, το ΝΑΤΟ θα επικεντρωθεί στην ανάσχεση των
δικτύων λαθρεμπορίας ανθρώπων [26] μέσω των πληροφοριών και της επιτήρησης.
Για παράδειγμα, το ΝΑΤΟ θα παρακολουθεί τις
μεταναστευτικές ροές [27] και θα ανταλλάσσει πληροφορίες με την ελληνική και
την τουρκική ακτοφυλακή, καθώς και τον οργανισμό ελέγχου των συνόρων της ΕΕ
[28], Frontex [29].
Παρά το γεγονός ότι η συνδρομή του ΝΑΤΟ στην
μεταναστευτική κρίση στην Ευρώπη [30] σηματοδοτεί μια πρωτιά για την Συμμαχία,
οι ναυτικές επιχειρήσεις για να παρακολουθούνται και να απαγορεύονται
μεταναστευτικές ροές δεν είναι χωρίς προηγούμενο.
Το 2014, η ΕΕ δρομολόγησε την Επιχείρηση Triton [31]
στα παράκτια ύδατα στα ανοικτά της Ιταλίας, ακολουθούμενη έναν χρόνο αργότερα
από την Επιχείρηση Σοφία [32] στην Κεντρική Μεσόγειο [33].
Και οι δύο Επιχειρήσεις είχαν ως στόχο την
καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων μεταξύ της Λιβύης και της νότιας
Ευρώπης [34] και η αποτελεσματικότητά τους σε αυτόν τον τομέα είναι αντικείμενο
συζήτησης.
Η αποστολή του ΝΑΤΟ έχει πιο περιορισμένο πεδίο
εφαρμογής από ό, τι μερικές από αυτές τις προηγούμενες προσπάθειες. Αλλά η
συμμαχία έχει επίσης πολλά πλεονεκτήματα τα οποία η ΕΕ δεν έχει, ιδιαίτερα την
ικανότητα να επιχειρεί στα χωρικά ύδατα από τα οποία αναχωρούν τα πλοία των
μεταναστών.
Οι ανατολικές διαδρομές της Μεσογείου [35] που θα
στοχεύσει το ΝΑΤΟ αυτή την φορά είναι πολύ λιγότερο θανατηφόρες για τους
μετανάστες από όσο τα ταξίδια στην κεντρική Μεσόγειο.
Για παράδειγμα, μόνο ένα άτομο στα 1.000 πνίγηκε
διασχίζοντας το Αιγαίο Πέλαγος το 2015, ενώ 19 στα 1.000 έχασαν την ζωή τους
κατά την διέλευση από την Λιβύη στην Ιταλία.
Αλλά η συνολική ροή των μεταναστών που διέρχονται από
την Ανατολική Μεσόγειο [36] είναι πολύ μεγαλύτερη:
Η Frontex κατέγραψε 885.386 παράνομες συνοριακές
διελεύσεις το 2015 [36], σε σύγκριση με 153.946 στην Κεντρική Μεσόγειο.
Η ροή των μεταναστών μέσω του Αιγαίου [37] τον Γενάρη
του 2016 ξεπέρασε τους αριθμούς από την ίδια περίοδο πέρυσι.
Εκτός από τον καθαρό όγκο των διακινούμενων μεταναστών,
η ανταγωνιστική σχέση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία [38] σχετικά με την
κυριαρχία της Κύπρου [39] και οι ανταγωνιστικές απαιτήσεις επί του εναέριου
χώρου τους έχουν, μέχρι τώρα, εμποδίσει μια πιο δυναμική απάντηση στην
μεταναστευτική κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο [40]. Στις αρχές του 2015, ο
υπουργός Άμυνας της Ελλάδας, Πάνος Καμμένος, μέχρι που συνοπτικά πρότεινε μια
νέα αεροπορική βάση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο [41] με τον αποκλειστικό σκοπό να
ελέγχει την συμπεριφορά της Τουρκίας. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης έχει
εμποδίσει την ανάπτυξη συντονισμού των δύο εθνών, με την Τουρκία να προτιμά να
διαπραγματεύεται απευθείας με την ΕΕ, παρά με την ελληνική ακτοφυλακή. Η νέα
επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο [42] κατέστη δυνατή μόνο αφότου η Συμμαχία συμφώνησε
ότι τα ελληνικά και τουρκικά πολεμικά πλοία [43] δεν θα επιχειρούν στα χωρικά
ύδατα του άλλου.
ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ
Το να κάνουν την Ελλάδα και την Τουρκία να
συγκατανεύσουν ήταν μόνο ένα μέρος των προκλήσεων του προγράμματος. Σχεδόν
αμέσως αφότου το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε την επιχείρηση, συνάντησε σκεπτικισμό, ακόμη
και την ολοκληρωτική καταδίκη για ανθρωπιστικούς λόγους. Η Agnieszka Brugger
[44], η εκπρόσωπος του Κόμματος των Πρασίνων στην Επιτροπή Άμυνας της
Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής [45], έχει χαρακτηρίσει την πρωτοβουλία της
Μέρκελ ως μια προσπάθεια να «εκφοβίσει κυνικά» τους πρόσφυγες σε μια εποχή που
η μεταναστευτική πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης είναι ολοένα και πιο
αντιδημοφιλής στους ψηφοφόρους. Ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων το έχουν
προχωρήσει ακόμη περισσότερο [46]. Ο Günter Burkhardt [47], διευθυντής της
γερμανικής ομάδας υποστήριξης προσφύγων Pro Asyl [48], είπε, «Οι πρόσφυγες
παρουσιάζονται ως απειλή, από την οποία θα πρέπει να αμυνθούμε με στρατιωτικά
μέσα», και κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι «βοηθά στην παραβίαση των δικαιωμάτων των
προσφύγων». Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα [49] κάλεσαν το ΝΑΤΟ να επικεντρωθεί σε
επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης [50], σημειώνοντας ότι «τα μέτρα αποτροπής
[...] σαφώς χάνουν το νόημα».
Ο Vincent Cochetel [51], διευθυντής της Ύπατης
Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (UNHCR) στο Ευρωπαϊκό
Γραφείο [52], έχει εκφράσει την ανησυχία ότι οι προσπάθειες για την
καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων [53] θα μπορούσαν να
«υπονομεύσουν τον θεσμό του ασύλου για τα άτομα που χρήζουν διεθνούς
προστασίας».
Αυτές οι ανθρωπιστικές ανησυχίες δεν είναι χωρίς αξία,
αλλά τείνουν να υπερεκτιμούν το πεδίο εφαρμογής της δηλωθείσας αποστολής του ΝΑΤΟ.
Η συμμαχία έχει τονίσει ότι τα πολεμικά πλοία της δεν θα επιχειρήσουν να
σταματήσουν ή να στρέψουν μακριά τις βάρκες των μεταναστών. Αντίθετα, ο ρόλος
τους θα περιορίζεται στην παρακολούθηση των θαλάσσιων μεταναστευτικών ρευμάτων
από την Τουρκία [54] προς την Ελλάδα, καθώς και στην συλλογή και την ανταλλαγή
πληροφοριών σχετικά με τα λαθρεμπορικά δίκτυα. Σε περίπτωση που τα πολεμικά
πλοία του ΝΑΤΟ [55] συναντήσουν σκάφη που βρίσκονται σε κίνδυνο, θα υπαχθούν
στους Τούρκους ή τους Έλληνες ακτοφύλακες για να χειριστούν τις αποστολές
διάσωσης, παρεμβαίνοντας άμεσα μόνο ως έσχατη λύση, όπως με την διάσωση ατόμων
που κινδυνεύουν από πνιγμό (όπως απαιτείται από το διεθνές δίκαιο). Από
ανθρωπιστική άποψη, ο περιορισμός της τρέχουσας αποστολής του ΝΑΤΟ δεν είναι
επειδή είναι πολύ καταναγκαστική, αλλά επειδή μπορεί να μην είναι αρκετά
καταναγκαστική.
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ
Το πεδίο εφαρμογής της αποστολής του ΝΑΤΟ είναι
παρόμοιο με εκείνη της κοινής επιχείρησης Triton της ΕΕ, η οποία ξεκίνησε τον
Νοέμβριο του 2014 για την παρακολούθηση των δικτύων λαθρεμπορίας ανθρώπων που
δραστηριοποιούνται στα χωρικά ύδατα της Ιταλίας, καθώς και των ζωνών έρευνας
και διάσωσης κοντά στην Μάλτα. Από την έναρξή της, η Επιχείρηση Triton μετέφερε
χιλιάδες καραβοτσακισμένους μετανάστες [56] από τις ετοιμόρροπες βάρκες τους
στην ασφάλεια των ακτών της Ιταλίας. Αυτή η εμπειρία έχει δείξει ότι, όταν όλα
τα άλλα είναι ίδια, ένα πρόσθετο ζευγάρι μάτια και αυτιά στην θαλάσσια
κυκλοφορία μεταναστών είναι πιο πιθανό να σώσει ζωές, αντί να οδηγήσει σε
περισσότερους θανάτους.
Οι θετικές ανθρωπιστικές πτυχές της Επιχείρησης Triton
[57] δείχνουν ότι το σχέδιο του NATO είναι απίθανο να αποτρέψει την παράνομη
μετανάστευση και την λαθραία μετακίνηση ανθρώπων. Στην πραγματικότητα,
ορισμένοι ανησυχούν ότι το ΝΑΤΟ μπορεί ακόμη και να ενθαρρύνει περισσότερους
μετανάστες να κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι. Η πρακτική κριτική της επιχείρησης
του ΝΑΤΟ είναι ότι, με τον εντοπισμό και την διάσωση αναποδογυρισμένων σκαφών και
με την μεταφορά των επιβατών τους σε ευρωπαϊκούς λιμένες, το ΝΑΤΟ μπορεί απλώς
να τροφοδοτήσει τις ελπίδες για ασφαλή διέλευση -ανεξάρτητα από το πόσο
ψεύτικες αυτές οι ελπίδες μπορεί πραγματικά να είναι.
Μια διαφορά μεταξύ των ναυτικών επιχειρήσεων της ΕΕ
στην Κεντρική Μεσόγειο [58] και της ανάπτυξης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο [59] είναι
ότι το ΝΑΤΟ θα στείλει διασωθέντες μετανάστες στην Τουρκία [60], αντί να τους
μεταφέρει προς την ΕΕ. Δεν είναι σαφές, ωστόσο, εάν η πολιτική αυτή θα ισχύει
μόνο για τους μετανάστες που διασώθηκαν στα τουρκικά χωρικά ύδατα ή αν
εκτείνεται και σε αυτούς στα διεθνή ή τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Το ΝΑΤΟ, όμως,
φαίνεται να αναγνωρίζει ότι μια αναμενόμενη επιστροφή στην Τουρκία θα είναι
ουσιώδης για την αποτροπή.
Η ικανότητα να επιχειρεί σε τουρκικά χωρικά ύδατα [61]
-το σημείο προέλευσης των διακινούμενων μεταναστών που κατευθύνονται προς την
ΕΕ- δίνει στο ΝΑΤΟ ένα βασικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις προηγούμενες
προσπάθειες της ΕΕ. Η δεύτερη ναυτική επιχείρηση της ΕΕ κατά της διακίνησης ανθρώπων
στην Κεντρική Μεσόγειο, η Επιχείρηση Σοφία, περιορίστηκε σε διεθνή ύδατα. Η
κυβέρνηση της Λιβύης δεν ενέκρινε να επιχειρεί η αποστολή της ΕΕ στα χωρικά της
ύδατα, αναγκάζοντας τα πολεμικά πλοία να παραμείνουν ανά πάσα στιγμή στα 12
ναυτικά μίλια στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης. Το ΝΑΤΟ δεν θα έχει τέτοιους
περιορισμούς, δεδομένου ότι επιχειρεί εντός των υδάτων μελών της συμμαχίας.
Παρά το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ θα έχει λιγότερους
περιορισμούς στην γεωγραφική περιοχή των επιχειρήσεών του, το εύρος της
αποστολής του θα είναι πιο περιορισμένο από εκείνη της Επιχείρησης Σοφία. Εκτός
από την παρακολούθηση των ιχνών του λαθρεμπορίου, τα πολεμικά πλοία της
Επιχείρηση Σοφία ήταν επιφορτισμένα με την επιβίβαση, την έρευνα, την κατάσχεση
και την εκτροπή σκαφών, καθώς και την σύλληψη των λαθροδιακινητών στην θάλασσα.
Η προσπάθεια αυτή, σύμφωνα με την Frontex και το γερμανικό ναυτικό, είχε ως
αποτέλεσμα πάνω από 500 συλλήψεις λαθροδιακινητών μεταναστών [62]. Είναι ένα
ανοικτό ερώτημα εάν το ΝΑΤΟ θα είναι σε θέση να επιτύχει ένα παρόμοιο
αποτρεπτικό αποτέλεσμα, αν δεν είναι σε θέση να διακόψει την πορεία των σκαφών
των μεταναστών. Η Μόνιμη Ναυτική Ομάδα 2 του ΝΑΤΟ είναι σίγουρα σε θέση να
λάβει μια πιο επεκτατική εντολή: Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η SNMG2 διεξήγαγε ασκήσεις
με το τουρκικό ναυτικό [63], οι οποίες επικεντρώθηκαν στην ναυτική αποτροπή και
την έρευνα και διάσωση, μαζί με πιο συμβατικές ενέργειες αεράμυνας και
ανθυποβρυχιακού πολέμου. Πέρα από τα τρία πλοία της SNMG2 που σήμερα περιπολούν
στο Αιγαίο, το ΝΑΤΟ μπορεί εύκολα να κλιμακώσει για να ταιριάξει με την ισχύ
της δύναμης της Επιχείρησης Sophia -έξι πολεμικά πλοία που υποστηρίζονται από
μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ελικόπτερα.
ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΑΛΟ ΜΕ ΙΣΧΥ
Το κύριο εμπόδιο για μια διευρυμένη αποστολή του ΝΑΤΟ
στο Αιγαίο είναι η πολιτική βούληση, όχι η στρατιωτική δύναμη. Μια αποστολή
περιορισμένης επιτήρησης και αναφοράς θα έκανε την Επιχείρηση του Αιγαίου πιο
εύκολο να πουληθεί κατά την συνεδρίαση των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ.
Τα πλοία
της SNMG2 ήταν ήδη στην Ανατολική Μεσόγειο, και το κόστος ευκαιρίας των
πρόσθετων περιπολιών και των καθηκόντων επιτήρησης στην περιοχή ήταν σχετικά
χαμηλό. Ως πρόσθετο πλεονέκτημα, η Επιχείρηση του Αιγαίου παρέχει έναν πολυπόθητο
αγωγό για την ανταλλαγή πληροφοριών και τον συντονισμό ανάμεσα στην Ελλάδα και
την Τουρκία.
Η επέκταση της αποστολής του Αιγαίου από την
παρακολούθηση στην απαγόρευση θα ήταν πιθανό να εκθέσει βαθύτερες διαιρέσεις
εντός του ΝΑΤΟ σχετικά με την ευθύνη της Συμμαχίας για την διασφάλιση της
ασφάλειας των ευρωπαϊκών συνόρων. Η προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το
2014 οδήγησε τα ανατολικο-ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ να αμφισβητήσουν την δέσμευση
της συμμαχίας στην εθνική τους άμυνα. Μια ευρείας κλίμακας παρέμβαση στην
μεταναστευτική κρίση θα στείλει ανάμικτα μηνύματα σε αυτούς τους συμμάχους για
την σημασία της δικής τους ασφάλειας σε σχέση με την κρίση που βιώνεται αλλού
στην Ευρώπη.
Από την πλευρά της, η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε τα σχέδιά
της να τετραπλασιάσει τις δαπάνες της για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να
προσθέσει μια επιπλέον ταξιαρχία στις ευρωπαϊκές δομές της. Το ΝΑΤΟ έχει επίσης
δεσμευθεί να ενισχύσει την Δύναμη Αντίδρασής του (Response Force),
καθιερώνοντας προωθημένα κέντρα διοίκησης στις χώρες της Βαλτικής, την
Βουλγαρία, την Πολωνία και την Ρουμανία, καθώς και προ-τοποθετώντας βαρύ
εξοπλισμό ώστε να αποτρέψει μια πιθανή ρωσική επίθεση.
Αλλά κι αυτό θα μπορούσε να παρεμποδίσει μια ευρύτερη
ανθρωπιστική και αντι-λαθρεμπορική αποστολή στο Αιγαίο. Το ΝΑΤΟ επαναβεβαιώνει
την πιο παραδοσιακή αποστολή της αποτροπής και της εδαφικής άμυνας στην Ευρώπη,
παρέχοντας λιγότερους πόρους για έναν υπερμεγέθη ρόλο σε άλλα θέματα. Έρευνες
γνώμης [64] έχουν δείξει ότι, σε σύγκριση με τους πολιτικούς ομολόγους τους, οι
Δυτικοί στρατιωτικοί επαγγελματίες είναι γενικά επιφυλακτικοί για οποιεσδήποτε
προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας και καταπολέμησης της εγκληματικότητας που
θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ετοιμότητα και την ικανότητα των ενόπλων
δυνάμεων στην εκτέλεση των βασικών καθηκόντων τους. Η αποτροπή λαθρεμπορικών
σκαφών, σύμφωνα με την άποψη αυτή, θα μπορούσε να περιορίσει την ικανότητα της
SNMG2 να παρακολουθεί και να απαντά στην ρωσική ναυτική δραστηριότητα στην
Συρία και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ανώτεροι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ φαίνεται να μοιράζονται
αυτόν τον σκεπτικισμό. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Douglas Lute [65],
κατέστησε σαφές ότι η κρίση των προσφύγων είναι «θεμελιωδώς ένα θέμα που πρέπει
να αντιμετωπιστεί μερικά μίλια μακριά από εδώ, στην έδρα της ΕΕ». Σε μια
συνέντευξη τον Ιανουάριο, ο επικεφαλής της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ [66]
στρατηγός Petr Pavel [67] το έθεσε ακόμη πιο ωμά: «Αν θέλουμε να διαλέξουμε την
πιο σημαντική από τις δύο απειλές» -τους πρόσφυγες ή την Ρωσία- «λοιπόν, μια
κυβέρνηση με ένα εξαιρετικό στρατιωτικό οπλοστάσιο, συμπεριλαμβανομένων των
πυρηνικών όπλων, η οποία παραβιάζει προκλητικά τις διεθνείς συμφωνίες,
αναμφισβήτητα παίρνει την πρώτη θέση».
Προχωρώντας προς τα εμπρός, το ΝΑΤΟ έχει δύο επιλογές.
Η πρώτη είναι να συνεχίσει το τρέχον περιορισμένο σχέδιό του για μια επιχείρηση
επιτήρησης και αναγνώρισης στο Αιγαίο. Μια τέτοια προσπάθεια μπορεί να βοηθήσει
την συμμαχία να συλλέγει και να μοιράζεται πληροφορίες σχετικά με τα
λαθρεμπορικά δίκτυα, αλλά χωρίς μια συνιστώσα αποτροπής είναι απίθανο να έχει
ένα ουσιαστικό αποτρεπτικό αποτέλεσμα. Η δεύτερη επιλογή είναι να εγκριθεί μια
πιο φιλόδοξη επιχείρηση για επιβίβαση, έρευνα, και κατάσχεση πλοίων ύποπτων για
λαθρεμπόριο. Η προσπάθεια αυτή είναι πιο πιθανό να επιβραδύνει τις παράνομες
μεταναστευτικές κινήσεις στο Αιγαίο, αλλά θα αντιμετωπίσει σημαντικά πολιτικά
εμπόδια εντός της συμμαχίας, λόγω της αύξησης των ανησυχιών για την Ρωσία και
την ευαισθητοποίηση για μια πιο δυναμική παρέμβαση στις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Δεδομένου ότι η πιο περιορισμένη επιλογή είναι σήμερα η πιο ρεαλιστική από τις
δύο, μπορούμε να αναμένουμε ότι η μετανάστη κρίση της Ευρώπης θα συνεχιστεί για
το προβλέψιμο μέλλον.
Copyright © 2016
by the Council on Foreign Relations, Inc.
Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2016-02-08/ch...
[2] https://admm.asean.org/
[3]
http://www.nytimes.com/2016/02/11/world/europe/nato-to-expand-military-p...
[4]
https://www.foreignaffairs.com/regions/southeastern-europe
[5] https://www.foreignaffairs.com/tags/isis
[6]
https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/isis-not-terrorist-g...
[7]
http://www.independent.co.uk/news/world/europe/nato-orders-fleet-to-depl...
[8] http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/greece/11809744/Migrant...
[9]
http://www.voanews.com/content/nato-aegean/3186375.html
[10] http://www.lucify.com/the-flow-towards-europe/
[11]
http://www.nytimes.com/2016/02/12/world/europe/nato-aegean-migrant-crisi...
[12] http://www.nato.int/cps/en/natohq/news_127981.htm
[13]
http://www.aljazeera.com/news/2016/02/nato-deploys-ships-aegean-combat-r...
[14]
https://www.foreignaffairs.com/articles/germany/2015-11-27/merkel-magic
[15] http://www.nytimes.com/topic/person/angela-merkel
[16] https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2014-09-01/new-davutoglu
[17] http://www.bbc.com/news/world-europe-35549478
[18]
http://www.defense.gov/About-DoD/Biographies/Biography-View/Article/6026...
[19] http://www.mc.nato.int/org/smg/Pages/SNMG2.aspx
[20] http://www.cnn.com/2016/02/11/europe/nato-migrants-aegean-mediterranean/
[21] https://www.foreignaffairs.com/topics/eu
[22]
http://www.independent.co.uk/news/world/europe/refugee-crisis-economic-m...
[23]
http://www.legalmatch.com/law-library/article/what-is-a-political-refuge...
[24]
http://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_50094.htm
[25]
https://www.foreignaffairs.com/interviews/2015-05-27/natos-next-move
[26]
https://www.unodc.org/toc/en/crimes/migrant-smuggling.html
[27] http://uk.reuters.com/article/uk-mideast-crisis-syria-migrants-nato-idUK...
[28]
http://www.theguardian.com/world/2016/jan/25/refugee-crisis-schengen-are...
[29]
http://www.ft.com/intl/cms/s/0/7bd81ad4-a02b-11e5-beba-5e33e2b79e46.html
[30] http://www.bbc.com/news/world-europe-34131911
[31] http://frontex.europa.eu/search-results/?q=Triton
[32]
http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2015/09/28-eunavfor/
[33] http://www.unhcr.org/5592b9b36.html
[34]
http://www.ecfr.eu/article/commentary_libyas_migrant_smuggling_highway_l...
[35]
http://frontex.europa.eu/trends-and-routes/eastern-mediterranean-route/
[36]
http://frontex.europa.eu/trends-and-routes/migratory-routes-map/
[37]
https://www.iom.int/news/mediterranean-migrant-arrivals-2016-pass-76000-...
[38] http://eprints.lse.ac.uk/45693/1/GreeSE%20No51.pdf
[39] http://www.bbc.com/news/world-europe-17219505
[40]
http://www.cfr.org/migration/europes-migration-crisis/p32874
[41]
https://www.foreignaffairs.com/../61c2db8c-80a1-48bd-a82b-600d591f45a8/b...
[42] http://www.defensenews.com/story/defense/international/europe/2016/02/21...
[43]
http://www.theguardian.com/world/2016/feb/11/nato-launches-naval-patrols...
[44]
http://www.spiegel.de/unispiegel/wunderbar/agnieszka-brugger-studentin-u...
[45] http://www.bundestag.de/htdocs_e/
[46] http://bit.ly/20WjNT1
[47]
http://www.proasyl.de/de/ueber-uns/personen/geschaeftsstellen-mitarbeiter/
[48]
http://www.dw.com/en/pro-asyl-germany-has-to-do-more/a-17705854
[49] http://www.doctorswithoutborders.org/
[50] http://www.nytimes.com/2016/02/12/world/europe/nato-aegean-migrant-crisi...
[51] https://www.foreignaffairs.com/bit.ly/1ok02Dy
[52] http://www.unhcr.org/pages/4a02d9346.html
[53]
http://news.xinhuanet.com/english/2016-02/13/c_135092659.htm
[54] http://www.reuters.com/article/us-europe-migrants-turkey-eu-idUSKCN0VF0IU
[55]
https://www.washingtonpost.com/world/us-endorses-call-for-nato-ships-to-...
[56]
http://carnegieeurope.eu/strategiceurope/?fa=62645
[57]
http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-566_en.htm
[58] http://eeas.europa.eu/csdp/missions-and-operations/eunavfor-med/index_en...
[59]
http://mashable.com/2016/02/11/nato-ships-deployed-to-aegean/#lo7NVC22wmqy
[60]
http://www.theguardian.com/world/2015/sep/20/rescued-boat-refugees-turke...
[61]
http://www.diploweb.com/The-Greco-Turkish-dispute-over-the.html
[62]
http://navaltoday.com/2016/02/01/eu-navfor-operation-in-mediterranean-sh...
[63]
http://www.mc.nato.int/PressReleases/Pages/Standing-NATO-Maritime-Group-...
[64] http://press.princeton.edu/titles/7662.html
[65] http://nato.usmission.gov/sp-02092015b.html
[66] https://www.foreignaffairs.com/bit.ly/1VhgWwZ
[67]
http://www.segodnya.ua/print/world/dlya-stran-nato-glavnoy-ugrozoy-yavly...
Yuri M. Zhukov
Ο YURI M. ZHUKOV είναι επίκουρος καθηγητής Πολιτικών
Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και συνεργάτης στο Κέντρο Πολιτικών
Μελετών του Institute for Social Research.
23/02/2016
ΠΗΓΗ:ForeignAffairs.gr.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου