Από τον Μίκλος Γιάντσο & την
«Ευλογημένη κάθοδο στην κόλαση του δόκτορος Φάουστους»
στην Μαρία Αλεξέα & στον
«Φάουστ, μια επιστροφή από το μέλλον»
Μια ποιητική - εικαστική εποπτεία του έργου του Γκαίτε
Μια Ελληνίδα σκηνοθέτης, η Μαρία Αλεξέα, βραβεύτηκε στο φημισμένο, 12ο διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τζαϊπούρ, κατά την διάρκεια του οποίου προβλήθηκε η ταινία της «Φάουστ, μια επιστροφή από το μέλλον».
Το Ινδικό φεστιβάλ δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις γυναικείες προσωπικότητες του κινηματογράφου αποφάσισε να κλείσει το Φεστιβάλ επισφραγίζοντάς το με την προβολή της ελληνικής και μιας κινεζικής ταινίας απονέμοντάς τους τον τιμητικό τίτλο «masterpieces».
Με τον τρόπο αυτό τιμήθηκαν τόσο η δουλειά της Ελληνίδας σκηνοθέτιδος όσο & η χώρα μας καθώς συμβολικά επανατοποθετήθηκε ανάμεσα σε δύο σημαντικούς πανάρχαιους πολιτισμούς, τον ινδικό και τον κινέζικο.
Σύμφωνα με την Μαρία Αλεξέα, η ταινία της «φιλοδοξεί διαμέσου του μεγάλου ποιητικού έργου του Γκαίτε «Φάουστ» να σκιαγραφήσει έστω αμυδρά τις ελληνικές καταβολές της ευρωπαϊκής κουλτούρας, τον Πλάτωνα και τον Αισχύλο που προσδιόρισαν την ποιητική προσωπικότητα του μεγάλου Γερμανού ποιητή, ο οποίος διάδρασε επίσης με την Ινδία και το Πακιστάν εγγράφοντας στη συλλογή του το "Δυτικό Ανατολικό Διβάνι".
Δύο λόγια για την πλοκή:
Αφηγηματικά μια σύγκρουση δύο καλλιτεχνών (του Οδυσσέα & της Ελένης) & ενός επιχειρηματία
Ο Οδυσσέας, μια σύγχρονη μορφή του Φάουστ, εκ πρώτης όψεως όχι τόσο "Προμηθεϊκή" όσο ο πρωτότυπος ήρωας, θα αναγκαστεί να περπατήσει στα φιλοσοφικά και ποιητικά χνάρια του ήρωα Φάουστ - με πολύ ανορθόδοξο και αναπάντεχο τρόπο.
Λίγα λόγια για ορισμένα στοιχεία της ταινίας από τη Μαρία Αλεξέα:
Η ταινία μπορεί να μοιάζει αρκετά «φιλόδοξη», καθώς επιχειρεί να παρουσιάσει μια εποπτεία, κυρίως ποιητική - εικαστική αλλά και φιλοσοφική, του έργου του Γκαίτε «Φάουστ», που είναι ο κορμός του θέματος της.
Ο ποιητικός «διάλογος» με αυτό το μεγάλο έργο επιχειρείται μεν μέσα από τη δική μου προσέγγιση και με επιλεγμένα σημεία του, αλλά επεκτείνεται και σε αναφορές σε άλλα έργα του Γκαίτε (πχ. τον "Οδοιπόρο της Θύελλας", "Δυτικό-Ανατολικό Ντιβάνι" κτλ.).
Αναφορές υπάρχουν επίσης στις «Συνομιλίες με τον Γκαίτε» του Έκερμαν, την αλληλογραφία του Γκαίτε με το Σίλλερ, τον αγαπημένο του Αισχύλο, τον Πλάτωνα, τον Πίνδαρο.
Επιλέγονται σε μεγάλο Βαθμό κάποια αποσπάσματα του Φάουστ, τα οποία συγκλίνουν ως προς την υπαρξιακή διάσταση του έργου, το θέμα του θανάτου και της αθανασίας της ύπαρξης και άλλα, που κατ' ακρίβεια εκφύονται από την ελληνική φιλοσοφία και ποίηση και κυρίως από τον Πλάτωνα, για αυτό και παρατίθενται αποσπάσματα και από αυτόν, όπως και από τον Αισχύλο και τον Πίνδαρο.
Έγινε προσπάθειά να γίνει το εγχείρημα κατά το δυνατόν ευχάριστο και εύληπτο, με τη βοήθεια συναισθητικών διεργασιών και συνειρμών, αλλά θα μου αρκούσε και να μείνει στο κοινό μια αίσθηση, αυτή που ανάγεται στην Ιδέα (όχι όμως ως μια «τεχνητή» διανοητική κατασκευή, αλλά σαν οργανικό στοιχείο της σχέσης με τη ζωή).
Π.χ. η φράση «μοιάζεις με το πνεύμα που εσύ νιώθεις» σε αντίστιξη με το «πέθανε & γίνε»,
το οποίο επαναλαμβάνεται και στο τέλος της ταινίας (στην οποία φράση συμπυκνώνεται και το υπαρξιακό δίλημμα του Φάουστ, που τον οδηγεί σε όλη την μετέπειτα περιπέτεια, δράση και κάθαρση) μπορεί να εκληφθεί κατά ένα μέρος σαν «σύγκρουση» και διάλογος του «θηλυκού» και «αρσενικού» στοιχείου στον άνθρωπο,
γιατί πχ. στο Φάουστ η «Γαία» - πνεύμα της Γης εκφράζει το θηλυκό στοιχείο αλλά εκφράζει επίσης - κατά την ερμηνεία μου - περισσότερο την αναγκαιότητα της αντανάκλασης του νου στο σύμπαν στο οποίο προσομοιάζει και όχι στη μόνο στη Γαία και στο γήινο γίγνεσθαι (βέβαια αυτό δεν είναι το μόνο επίπεδο ανάγνωσης).
Ο Γκαίτε ήταν πρωτοποριακός και στις επιστημονικές του θεωρήσεις επηρεάζοντας όλη την μετέπειτα ευρωπαϊκή επιστημονική σκέψη (πχ. επέδρασε στο Δαρβίνο), τη φιλοσοφία (πχ. Μαρξ, Νίτσε- ο τελευταίος σχολίασε το εύρος των ενδιαφερόντων του αποκαλώντας τον "αχόρταγο") και φυσικά την ποίηση (πχ. Ρίλκε).
Νύξεις στο πολυσυλλεκτικό & γνησίως διεθνιστικό του πνεύμα γίνονται έμμεσα στην ταινία
(αφού πχ. το Ανατολικό Ντιβάνι είναι εμπνευσμένο από & από την Περσική ποίηση).
Για τη μουσική της ταινίας:
Η μουσική της αρχαιοελληνικής κιθάρας είναι εναλλαγή δωρικού τρόπου και φρυγικού τρόπου - όπως το αντιλαμβάνομαι μουσικά .
Είναι καθαρά προϊόν αυτοσχεδιασμού με εσκεμμένα πολλά dissonanzen (διάφωνα μουσικά διαστήματα) που δεν λύνονται αρμονικά αλλά ρυθμικά & που κατά εμένα τουλάχιστον συνιστούν είναι μεγάλο μέρος της ουσίας της δημοτικής μουσικής (αν και βεβαίως ποικίλλει πολύ περισσότερο σε μορφές) - άλλωστε τα περισσότερα θέματα τα διασκευασμένα για τσέλο που συνέθεσα, βασίζονται ξεκάθαρα σε ηπειρώτικα τραγούδια.
Και αυτό αποτελεί ένα φόρο τιμής στον Γκαίτε ο οποίος, αν και ίσως δεν το ξέρουν οι περισσότεροι, θαύμαζε απεριόριστα τη ελληνική δημοτική μουσική & κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης μεταξύ πολλών άλλων που έκανε για αυτήν είναι ότι έστειλε και διοργάνωσε & Συμπόσιο με σκοπό τη συλλογή, διάσωση, διάδοση και ανάδειξη του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού.
Μαρία Αλεξέα, σκηνοθέτης - Παναγιώτης Τσίμπρης, συντελεστής της ταινίας.
Η σχέση της Φαουστικής αφήγησης με τον Ελληνικό χώρο και πολιτισμό (ο Μωριάς στο Β' μέρος του Φάουστ), με τη συνάντηση του Φάουστ με την Ελένη της Τροίας (δύσης και αρχαίας Ελληνικής παράδοσης) είναι επίσης ένα σημείο έμφασης στην ταινία και τα διάφορα Ελληνικά τοπία είναι οι χώροι της ποιητικής «δράσης».
Συντελεστές: Σκηνοθεσία και πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις (όπως και η οργάνωση του
«), ρόλος Ελένης, σκηνογραφία, εικαστικά έργα (στην πλειονότητά τους), διεύθυνση φωτογραφίας και άλλοι ρόλοι: Μαρία Αλεξέα.
σάουντρακ»
Ηθοποιοί Φωνητικών:
1. Καλή Δάβρη, φιλική συμμετοχή για την οποία ευχαριστώ θερμά.
2. Μάκης Κουντουρέλης
3. Φρειδερίκη Αλεξέα (εμφανίζεται και ως "πνεύμα" στην ταινία σε διάφορες "μεταμορφώσεις")
4. Μαρία Αλεξέα
5. Παναγιώτης Τσίμπρης
Πρωταγωνιστούν: Μαρία Αλεξέα, Παναγιώτης Τσίμπρης, Μάκης Κουντουρέλης.
Παραγωγή και εκτέλεση παραγωγής: Μαρία Αλεξέα, συμπαραγωγή Παναγιώτης Τσίμπρης και Φρίντα Αλεξέα (και βοηθοί παραγωγής)
€ € $ ●► « »
▲▼◄ $ $ € $ $ ◄
▼▲ « » ●►$ € €
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου