Αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση κυβερνητικών στελεχών
για κατεπείγουσα προώθηση δημοσίων έργων και επενδύσεων
Aπορίες και ανησυχία όσων αγωνιούν για την τύχη του περιβάλλοντος προκάλεσε η πρόταση κυβερνητικών στελεχών για υιοθέτηση «Ολυμπιακού τύπου» διαδικασιών, δηλαδή κατεπείγουσα προώθηση δημοσίων έργων και επενδύσεων.
Υπενθυμίζεται ότι η Ολυμπιακή νομοθεσία χρησιμοποιήθηκε μεταξύ άλλων και ως όχημα «νομιμοποίησης» έργων που υπό άλλες συνθήκες ουδέποτε θα υλοποιούνταν.
Αρκετές από αυτές τις περιπτώσεις «κατέπεσαν» ή εξακολουθούν να εκκρεμούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση του εμπορικού κέντρου The Mall, στο Μαρούσι.
Συντόμευση διαδικασιών
Την πρόταση για υιοθέτηση «Ολυμπιακών διαδικασιών» υποστήριξαν οι υπουργοί Υποδομών, κ. Δημ. Ρέππας, και Παιδείας, κ. Αννα Διαμαντοπούλου.
Οπως εκτιμούν, με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί συντόμευση των διαδικασιών, ενώ θα αποφευχθούν μακράς διάρκειας δικαστικές εμπλοκές προκειμένου να εισρεύσει «ζεστό χρήμα» είτε μέσω ΕΣΠΑ είτε μέσω ιδιωτικών επενδύσεων (λ.χ. στον τομέα της ενέργειας).
Το μοντέλο που «προ-Ολυμπιακά» είχε χρησιμοποιηθεί, προκειμένου να επιταχυνθεί η πορεία των εργων είχε ως βάση την έκδοση των απαραίτητων διοικητικών πράξεων με νόμο (και όχι με αποφάσεις της διοίκησης λ.χ. μιας πολεοδομίας), ώστε να αποφευχθούν οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Πλην όμως, το νόμισμα έχει δύο όψεις. Οπως αποδείχθηκε κατά την περίοδο προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων, η νομοθεσία αυτή (με την οποία εκτός από τα Ολυμπιακά γήπεδα έγινε το νέο αεροδρόμιο, η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου κ.λπ.) χρησιμοποιήθηκε και ως όχημα για να εγκριθούν με κατεπείγουσες διαδικασίες έργα τα οποία υπό άλλες συνθήκες ουδέποτε θα προχωρούσαν, σε βάρος του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις, οι σχετικές αποφάσεις «κατέπεσαν» στο ΣτΕ: χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η κατασκευή του γηπέδου της ΑΕΚ στη Φιλαδέλφεια και η αδειοδότηση του ξενοδοχείου Mirasol στην Εκάλη. Σε άλλες περιπτώσεις, οι προσφυγές εξακολουθούν να εκκρεμούν: η πιο κραυγαλέα αφορούσε την κατασκευή του εμπορικού κέντρου The Mall μέσω ρυθμίσεων για την κατασκευή του «Χωριού Τύπου». Η υπόθεση κρίθηκε αρχικά από το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ (391/2008), το οποίο απεφάνθη ότι ο νόμος με τον οποίο εκδόθηκαν οι ειδικοί όροι δόμησης και άλλες άδειες για την κατασκευή του The Mall είναι αντισυνταγματικός για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή περιόρισε το δικαίωμα του πολίτη να ζητήσει δικαστική προστασία. Και δεύτερον, επειδή με την πρακτική αυτή δεν εξασφαλίζει τη συμμετοχή του κοινού σε αποφάσεις για έργα με σημαντικές συνέπειες, κάτι που είναι αντίθετο στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια, αλλά η απόφαση δεν έχει ακόμα εκδοθεί.
«Η έγκριση διοικητικών πράξεων με νόμο από τη Βουλή έχει δύο βασικά μειονεκτήματα: κατά πρώτον, δεν εξασφαλίζεται ότι το θέμα θα εξεταστεί όπως θα έπρεπε. Δεν νομίζω ότι η Βουλή είναι το κατάλληλο όργανο γι’ αυτή τη διαδικασία, λ.χ. για να κρίνει μια οικοδομική άδεια», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, κ. Κώστας Μενουδάκος. «Επιπλέον καθίσταται πολύ πιο δύσκολος ο έλεγχος των πράξεων αυτών από τα δικαστήρια, άρα δεν προστατεύεται επαρκώς ο πολίτης. Ο ρόλος της Βουλής είναι να νομοθετεί και μόνο κατ’ εξαίρεση να εγκρίνει άλλες πράξεις. Η εξαίρεση όμως δεν μπορεί να αποτελέσει τον κανόνα, ακόμα και σε δύσκολες οικονομικά συνθήκες».
Πικρή εμπειρία
για κατεπείγουσα προώθηση δημοσίων έργων και επενδύσεων
Aπορίες και ανησυχία όσων αγωνιούν για την τύχη του περιβάλλοντος προκάλεσε η πρόταση κυβερνητικών στελεχών για υιοθέτηση «Ολυμπιακού τύπου» διαδικασιών, δηλαδή κατεπείγουσα προώθηση δημοσίων έργων και επενδύσεων.
Υπενθυμίζεται ότι η Ολυμπιακή νομοθεσία χρησιμοποιήθηκε μεταξύ άλλων και ως όχημα «νομιμοποίησης» έργων που υπό άλλες συνθήκες ουδέποτε θα υλοποιούνταν. Αρκετές από αυτές τις περιπτώσεις «κατέπεσαν» ή εξακολουθούν να εκκρεμούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση του εμπορικού κέντρου The Mall, στο Μαρούσι.
Συντόμευση διαδικασιών
Την πρόταση για υιοθέτηση «Ολυμπιακών διαδικασιών» υποστήριξαν οι υπουργοί Υποδομών, κ. Δημ. Ρέππας, και Παιδείας, κ. Αννα Διαμαντοπούλου.
Οπως εκτιμούν, με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί συντόμευση των διαδικασιών, ενώ θα αποφευχθούν μακράς διάρκειας δικαστικές εμπλοκές προκειμένου να εισρεύσει «ζεστό χρήμα» είτε μέσω ΕΣΠΑ είτε μέσω ιδιωτικών επενδύσεων (λ.χ. στον τομέα της ενέργειας).
Το μοντέλο που «προ-Ολυμπιακά» είχε χρησιμοποιηθεί, προκειμένου να επιταχυνθεί η πορεία των εργων είχε ως βάση την έκδοση των απαραίτητων διοικητικών πράξεων με νόμο (και όχι με αποφάσεις της διοίκησης λ.χ. μιας πολεοδομίας), ώστε να αποφευχθούν οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Πλην όμως, το νόμισμα έχει δύο όψεις. Οπως αποδείχθηκε κατά την περίοδο προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων, η νομοθεσία αυτή (με την οποία εκτός από τα Ολυμπιακά γήπεδα έγινε το νέο αεροδρόμιο, η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου κ.λπ.) χρησιμοποιήθηκε και ως όχημα για να εγκριθούν με κατεπείγουσες διαδικασίες έργα τα οποία υπό άλλες συνθήκες ουδέποτε θα προχωρούσαν, σε βάρος του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις, οι σχετικές αποφάσεις «κατέπεσαν» στο ΣτΕ: χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η κατασκευή του γηπέδου της ΑΕΚ στη Φιλαδέλφεια και η αδειοδότηση του ξενοδοχείου Mirasol στην Εκάλη. Σε άλλες περιπτώσεις, οι προσφυγές εξακολουθούν να εκκρεμούν: η πιο κραυγαλέα αφορούσε την κατασκευή του εμπορικού κέντρου The Mall μέσω ρυθμίσεων για την κατασκευή του «Χωριού Τύπου». Η υπόθεση κρίθηκε αρχικά από το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ (391/2008), το οποίο απεφάνθη ότι ο νόμος με τον οποίο εκδόθηκαν οι ειδικοί όροι δόμησης και άλλες άδειες για την κατασκευή του The Mall είναι αντισυνταγματικός για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή περιόρισε το δικαίωμα του πολίτη να ζητήσει δικαστική προστασία. Και δεύτερον, επειδή με την πρακτική αυτή δεν εξασφαλίζει τη συμμετοχή του κοινού σε αποφάσεις για έργα με σημαντικές συνέπειες, κάτι που είναι αντίθετο στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια, αλλά η απόφαση δεν έχει ακόμα εκδοθεί.
«Η έγκριση διοικητικών πράξεων με νόμο από τη Βουλή έχει δύο βασικά μειονεκτήματα: κατά πρώτον, δεν εξασφαλίζεται ότι το θέμα θα εξεταστεί όπως θα έπρεπε. Δεν νομίζω ότι η Βουλή είναι το κατάλληλο όργανο γι’ αυτή τη διαδικασία, λ.χ. για να κρίνει μια οικοδομική άδεια», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, κ. Κώστας Μενουδάκος. «Επιπλέον καθίσταται πολύ πιο δύσκολος ο έλεγχος των πράξεων αυτών από τα δικαστήρια, άρα δεν προστατεύεται επαρκώς ο πολίτης. Ο ρόλος της Βουλής είναι να νομοθετεί και μόνο κατ’ εξαίρεση να εγκρίνει άλλες πράξεις. Η εξαίρεση όμως δεν μπορεί να αποτελέσει τον κανόνα, ακόμα και σε δύσκολες οικονομικά συνθήκες».
Πικρή εμπειρία
«Η εμπειρία των Ολυμπιακών έργων είναι πικρή και δεν θα πρέπει να επαναληφθεί. Ούτε να ξαναφέρουμε το ΣτΕ στη δύσκολη θέση να αποφασίσει αν ορθώς ο νομοθέτης υποκατέστησε τη διοίκηση», εκτιμά η κ. Ιωάννα Κουφάκη, υπεύθυνη της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. «Οταν θεσπίζεται ένα έργο με νόμο, αυτόματα αφαιρείται από τον πολίτη το δικαίωμα να ζητήσει δικαστική προστασία, άρα παραβιάζεται ένα θεμελιώδες δικαίωμά του. Επιπλέον, η «Ολυμπιακή» εμπειρία μάς έχει δείξει ότι αυτού του είδους οι πρακτικές δεν επελέγησαν απαραίτητα προς όφελος του κοινωνικού συνόλου», καταλήγει.
Hμερομηνία δημοσίευσης: 28-02-10
news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_28/02/2010_392408
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου