Αποτίοντας ελάχιστο φόρο τιμής στους ήρωες της
Εθνεγερσίας του 1821, η «Ένωση Πελοποννησίων Αμαρουσίου», παρόντος του Δημάρχου
Αμαρουσίου κ. Γιώργου Πατούλη, γιόρτασε την επέτειο της 25ης Μαρτίου, το μεσημέρι της Κυριακής 23 Μαρτίου, στην
κατάμεστη από μέλη και φίλους της Ένωσης αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου, στο
Δημαρχείο Αμαρουσίου.
Στο χαιρετισμό του ο κ. Γιωργος Πατούλης μίλησε για τους
αγωνιστές του Έθνους που πρωτοστάτησαν στην επανάσταση του ’21 ενάντια στον
τουρκικό ζυγό, διδάσκοντας σε όλους τη δύναμη της ελληνικής ψυχής, αλλά και για
τη δική μας σήμερα υποχρέωση και ευθύνη απέναντι στο Έθνος.
Παράλληλα εξήρε το σημαντικό έργο και την προσωπικότητα της Προέδρου της Ένωσης κ. Πόπης Βραχιώτου Λιμπεροπούλου, που το όνομά της οποίας όπως είπε, είναι συνυφασμένο με την Ένωση Πελοποννησίων.
«Η κ. Βραχιώτου, τόνισε, είναι ένας πνευματικός άνθρωπος που τιμά την πόλη μας και την ευχαριστούμε εγκάρδια για την προσφορά της και τη σημαντική παρακαταθήκη που αφήνει παραδίδοντας τη σκυτάλη της Προέδρου στο νέο Δ.Σ. που εξελέγη πρόσφατα.»
Να σημειωθεί ότι η Τριπολιτσιώτισσα εκπαιδευτικός κ. Πόπη Βραχιώτου - Λυμπεροπούλου, πρόεδρος της Ένωσης επί 23 συναπτά έτη, είχε την εύθυνη οργάνωσης της υπέροχης αυτής Επετειακής εκδήλωσης.
Κεντρικός ομιλητής ο δημοσιογράφος κ. Βασίλειος Σχίζας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Το νόημα της 25ης Μαρτίου 1821», ομιλία την οποία ... δανειστήκαμε από το εξαιρετικό Blog της Μαρίνας Διαμαντοπούλου
Ο Ελληνικός Λαός στους αιώνες της σκλαβιάς διατήρησε την εθνική του ταυτότητα
Θαυμάζει ο ιστορικός παρατηρητής, πως ο λαός μας υπόδουλος στους Οθωμανούς περισσότερο από 400 χρόνια, συντήρησε, την γλώσσα του, την πίστη του, την εθνική του μνήμη και την πολιτική του ταυτότητα, αφού του είχε απαγορευτεί ακόμα και το ΕΛΛΗΝ, το όνομα του!
Ο Βυζαντινός φιλόσοφος Πλήθων Γεμιστός διεκήρυττε: «Εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί»1
Αργότερα
όμως, κατά τους τέσσερεις αιώνες πολιτικού θανάτου των Ελλήνων, η λέξη Έλλην στους ραγιάδες υποδήλωνε έναν
μυθικό λαό με υπερφυσικές δυνάμεις, ενώ στον ένδοξο Αγώνα για τη Λευτεριά
αφορούσε μόνο τους γενναίους πολεμιστές.
Η πραγματικότητα είναι σκληρή. Μετά την μογγολογενή λαίλαπα, η οποία επέδραμε από την ανατολή, με σκοτεινό ορόσημο την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453, ο οθωμανικός πολιτισμός τους, διείσδυσε στην ευρωπαϊκή ήπειρο, και αυτός ο ξενόφερτος ανατολίτικος πολιτισμός συντηρείται ακόμη και σήμερα στην κεντρική χερσόνησο των Βαλκανίων (στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη).
Το Γένος των Ελλήνων περιήλθε σε αφάνεια και έχασε την ακτινοβολία του.
Ο Αριστοτέλης, περιγράφει την φυλετική πολιτική αρετή των Ελλήνων, και έτσι ερμηνεύεται το αδάμαστο πατριωτικό φρόνημα των υπόδουλων: «Απεκρίθη εκ παλαιοτέρου του βαρβάρου έθνεος το ελληνικόν εόν και δεξιώτερον και ευηθείης ηλιθίου απηλλαγμένον μάλλον». Δηλαδή: «Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό Έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα».
Ο σκληρός πυρήνας του Ελληνισμού έμεινε αλώβητος από την τυραννία!
Από την Άλωση και στα χρόνια της σκλαβιάς είναι γεγονός ότι καλλιεργήθηκε στους υπόδουλους η ελπίδα η οποία συμπυκνώνεται στο θρήνο: «…Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ναι», και έγινε πόθος των Ελλήνων, διαρκής Πόθος όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Φιλική Εταιρεία
Πρόδρομος του Ελληνικού Διαφωτισμού, ο Ρήγας Βελεστινλής, ο Φεραίος, δημοσίευσε την «Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος», καθώς και το «Θούριο» που για να γίνει κτήμα όλων των υπόδουλων ήταν σε ποίηση με νότες. Επίσης αναπτέρωσε το ηθικό των σκλαβωμένων καταρρίπτοντας το μύθο ότι οι Οθωμανοί κατακτητές ήταν αήττητοι.
«Ψηλά στα μπαϊράκια σηκώστε τον Σταυρόν και σαν αστροπελέκια κτυπάτε τον εχθρόν!
Ποτέ μην στοχασθείτε πως είναι δυνατός καρδιοχτυπά και τρέμει σαν λαγός κι αυτός…»
Απαύγασμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού αποτέλεσε το επαναστατικό κείμενο το οποίο καλούσε το Γένος των Ελλήνων σε αυτογνωσία και είχε τη βάση του στο πνεύμα της Γαλλικής Επαναστάσεως και στις πανανθρώπινες αξίες «Ελευθερία, Ισότης, Αδελφότης».
Ήταν η «Ελληνική Νομαρχία» του «Ανωνύμου Έλληνος» η οποία κυκλοφόρησε στην Ιταλία το 1806 και έγινε διακήρυξη ιδεολογική της εξέγερσης των Ελλήνων. Αποτέλεσε τον οδηγό για την αφύπνιση της εθνικής συνειδήσεως των σκλαβωμένων. Διακήρυττε ότι η επανάσταση είναι αναγκαία και εφικτή, και για τη σύσταση τής πολιτείας προέχει η ελευθερία: «…Ιδού, λοιπόν, πόσον αναγκαία είναι η ελευθερία εις τον άνθρωπον, διά να γνωρίσει το είναι του. Ο δούλος ποτέ δεν στοχάζεται ότι είναι όμοιος με τον κύριόν του, αλλά είναι σχεδόν βέβαιος ότι αυτός πρέπει να είναι δούλος και εκείνος κύριος…».7
Ίδρυσαν μυστικές εταιρείες με σκοπούς αρχικά πολιτιστικούς «νά ίδωσι τάς επιστήμας να επιστρέψωσι πάλιν εις το Λύκειον και την αρχαίαν Ακαδημίαν των», αλλά και τη διαφύλαξη των αρχαίων μνημείων τα οποία λεηλατούσαν διάφοροι Ευρωπαίοι.
«Γι’ αυτά τ’ αγάλματα πολεμήσαμε», έγραψε αργότερα οΜακρυγιάννης.
Στη συνέχεια εξελίχθησαν σε φιλελεύθερες πολιτικές οργανώσεις με κρυφά εθνικοαπελευθερωτικά σχέδια. Οι εταιρείες αυτές ήσαν, στο Παρίσι η «Ελληνική Εταιρεία» και το «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον» με έτος ιδρύσεως το 1809.
Την ίδια εποχή ιδρύθηκαν στην Κέρκυρα η «Εταιρεία των Πέντε» και στο Λιβόρνο η «Εταιρεία των Φίλων». Από το 1812 ως το 1815 ιδρύονται οι «Φιλόμουσες Εταιρείες» των Αθηνών, της Βιέννης και του Μονάχου, η «Εταιρεία των Ελευθέρων Κτιστών» της Αγίας Μαύρας (Λευκάδας) κ.ά.8
Στο κλίμα αυτό του «Νεοελληνικού Διαφωτισμού», τρείς μικροαστοί έμποροι στην Οδησσό της Ουκρανίας, οι Εμμανουήλ Ξάνθος, Νικόλαος Σκουφάς, και Αθανάσιος Τσακάλωφ, ίδρυσαν στις 14 Σεπτεμβρίου του 1814 μια παράνομη μυστική επαναστατική οργάνωση την οποία ονόμασαν «Εταιρεία των Φιλικών» και είχε σκοπό την προετοιμασία για την επανάσταση. Στα ιδρυτικά μέλη φέρεται και ο Ανδριτσάνος Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος ο οποίος μύησε πολλά μέλη στην εταιρεία. Η «Φιλική Εταιρεία» είχε μυστικό κώδικα επικοινωνίας,κρυπτογραφικό, σύμβολα γραφής και μυητικό τρόπο επιλογής νέων μελών κατά ταπρότυπα των Τεκτονικών Στοών.
Η οργανωτική ομάδα είχε τον τίτλο «Αόρατος Αρχή».
Εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες εφαρμόζοντας το αποστολικό σύστημα, δηλαδή με 12 Φιλικούς τους λεγόμενους Αποστόλους, οι οποίοι περιόδευαν και μυούσαν νέα μέλη.
Αρχηγός επιλέγει ο ανώτατος αξιωματικός του τσαρικού στρατού Αλέξανδρος Υψηλάντης στον οποίο έδωσαν το συνθηματικό όνομα «Καλός».9
Σύνδεσμος της Φιλικής Εταιρείας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ ήταν ο μυημένος από το 1819 έμπιστος γραμματέας του Γεώργιος Αφθονίδης.10
Ο ιστορικός, από τη Βυτίνα Αρκαδίας, Κων/νος Παπαρηγόπουλος μας βεβαιώνει την συνεργασία του Πατριάρχη και άλλων Αρχιερέων, με την Φιλική Εταιρεία.
Η προετοιμασία της Επαναστάσεως
Οι πατριώτες καθοδηγητές, αφύπνισαν στους ραγιάδες την παρακαταθήκη του Ισοκράτη:
«Τεθνάναι καλώς ή ζην αισχρώς» δηλαδή, προτίμησε να πεθάνεις έντιμα, παρά να ζεις ντροπιασμένα. Μέσα στο λοιμοκαθαρτήριο της πόλης Ισμαήλι της Μολδαβίας αποφάσισαν οι προγονοί μας, την απελευθέρωση της Πατρίδας.
Τον Οκτώβριο του 1820 συναντήθηκαν οι «Δώδεκα Απόστολοι», (οι οποίοι αποτελούσαν την «Αόρατη Αρχή» της Φιλικής Εταιρείας εκείνη τη στιγμή), και κατέστρωσαν «Σχέδιον Γενικόν», δηλαδή το σχέδιο της εξέγερσης.
«…Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον Ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ου πάντοτε νικώμεν! Λέγω τον Σταυρόν…»! Εις τα όπλα λοιπόν φίλοι, η Πατρίς μάς Προσκαλεί»! 11 Επειδή προδόθηκε η Φιλική Εταιρεία, ο Υψηλάντης εσπευσμένα με το στρατό του εβάδισε την 1η Μαρτίου προς τη Βλαχία, και στις 27 Μαρτίου μπήκε στο Βουκουρέστι. Η επαναστατική κίνηση απέτυχε. Οι Τούρκοι εισήλθαν στο Βουκουρέστι, ενώ ο Υψηλάντης διέφυγε προς τα Καρπάθια. Η Αγγλία, η Αυστρία και η Ρωσία αποκήρυξαν την εξέγερση ενώ οΠατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αφόρισε τον Υψηλάντη.
Εδώ πρέπει να αναφερθεί η επιστολή την οποία έστειλε, δυο μήνες ενωρίτερα, στις 29 Ιανουαρίου ο ίδιος ο Υψηλάντης στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη: «…Ο μεν Πατριάρχης βιαζόμενος παρά της Πόρτας σάς στέλλει αφοριστικά και εξάρχους παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρτα, εσείς όμως να τα θεωρείτε ταύτα ως άκυρα, καθότι γίνονται με βία και δυναστείαν και άνευ θελήσεως του Πατριάρχου…».
Επανάσταση στο Μωριά και σ΄όλη την Ελλάδα
Αναστηλώνεται ο Μωριάς... Η Ρούμελη μουγκρίζει
ιδρώνουν αίμα τα βουνά, το δάκρυ πλημμυρίζει.
Παντού παράπονο βαθύ κι αλαλαγμοί και θρήνοι.
Ακράτητοι οι Έλληνες! Στις 14 Μαρτίου 1821 παλικάρια
«Ελεύθεροι ραγιάδες», έστησαν καρτέρι στο χωριό Αγρίδι των Καλαβρύτων και
χτύπησαν τρεις γυφτοχαρατζήδες και τρεις ταχυδρόμους. Το ίδιο έκαναν με χωσιά
στη Φροξυλιά και στη Χελωνοσπηλιά.
Την ημέρα του Αγίου Αλεξίου στις 17 Μαρτίου στη μονή της Αγίας Λαύρας, ο Δεσπότης Παλαιών Πατρών Γερμανός (από τη ΔημητσάναΑρκαδίας και αυτός), ευλόγησε τα όπλα και κήρυξε την Επανάσταση.
Την ίδια ‘μέρα στη Ζάχολη Κορινθίας, ο ηγούμενος Γερμανός, υψώνει την Σημαία της Επαναστάσεως.
Στην Αρεόπολη της Μάνης, την 17η Μαρτίου έδωσαν όρκο για τον Αγώνα υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Μετά από λίγες μέρες, στις 23 Μαρτίου κατέλαβαν αμαχητί την Καλαμάτα. Στου Παλούμπα της Γορτυνίας, οι Πλαπουταίοι με τα παλικάρια τους, στις 20 Μαρτίου λειτουργήθηκαν στον Άγιο Γεώργιο, και την επομένη κήρυξαν την Επανάσταση στο «Αλώνι του Καληντέρη», στο χωριό Μπέτσι.13
Είναι μερικά από τα επαναστατικά ανδραγαθήματα του Μαρτίου 1821, πριν την γιορτή του Ευαγγελισμού στις 25 του μηνός.
Η επανάσταση εξαπλώθηκε στη Ρούμελη σε όλο το Μωριά και αργότερα και στα νησιά. Στην Κωνσταντινούπολη οι Τούρκοι για εκδίκηση άρχισαν από τις 24 Μαρτίου τις σφαγές των Ελλήνων. Στην Υψηλή Πύλη η εξέγερση των ραγιάδων συνιστούσε «κακόπιστη αποστασία».
Ο Πατριάρχης μετά τα επαναστατικά γεγονότα του Μωριά προέβη σε δεύτερο αφορισμό.
Σύμφωνα με τον βιογράφο του Πατριάρχη, Τάκη Κανδηλώρο, (είναι Δημητσανίτες και οι δύο), ο Γρηγόριος ενήργησε εκβιαζόμενος, και «ως αρχηγός κινδυνεύοντος έθνους όφειλε να στέρξει μέτρον, όπερ έστω και προσωρινώς έσωζε τους ανίσχυρους και εμπεπιστευμένους αυτώ πληθυσμούς εκ της σφαγής». Ο Θουκυδίδης μας διδάσκει: «Σκέψασθαι εν οίω είδη εκάτερος ημών τούτο έπραξεν». Δηλαδή :
«Σκευθείτε κάτω από ποιες συνθήκες ο ένας και ο άλλος έπραξε αυτό ή το άλλο».
Στις 10 Απριλίου 1821, την ημέρα του Πάσχα απαγχόνισαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ , στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου. Στο ικρίωμα η απόφαση για τον απαγχονισμό έγραφε: «…ου μόνον δεν εγνωστοποίησε ουδ’ ετιμώρησε τους απλούς ανθρώπους…αλλά αυτός ο ίδιος μετέσχε κρυφίως ως αρχηγός της Επαναστάσεως…».
Η Τουρκιά τα ‘βαλε με τους παπάδες και τους δεσποτάδες. Σε όλη τη σκλαβωμένη Ελλάδα έστησαν κρεμάλες και άνοιξαν σφαγεία. Δεν καταπολεμούνται όμως οι ιδέες. Το σχοινί του Πατριάρχη καθαγίασε τον Δίκαιο Αγώνα των σκλαβωμένων.
Ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη, Φωτάκος γράφει: «Ευτυχισμένη ήταν η ημέρα της Επαναστάσεως της ελληνικής φυλής, διότι και τότε και προ χρόνων ακόμη το Έθνος είχε και τον θεόπεμπτον και σεβάσμιον κλήρον ως οδηγόν του… Ο κλήρος εσυμβούλευε και ενουθέτει το απηλπισμένον Έθνος την καρτερίαν και την υπομονήν... Αυτός εφύλαξε τα γράμματα και την γλώσσαν…».
Τα ένδοξα κατορθώματα των δύο πρώτων ετών του Μεγάλου Αγώνα ακολούθησε η διχόνοια μεταξύ των καπεταναίων και των πολιτικών. Ο Κολοκοτρώνης είναι παραστατικός και διδακτικός. Είπε στον Τούρκο αγγελιαφόρο του Ιμπραήμ: «…να εύρεις αράδα και να ειπείς στον Ιμπραήμ πασά, να έχει χάρη πως εγώ και άλλοι στρατιωτικοί της Πελοποννήσου είμεθα φυλακισμένοι, ειτεμή σπιθαμή γης δεν εκέρδιζεν εις την Πελοπόννησο». Και το άλλο από το Γέρο του Μωριά: «Αν αυτή η ομόνοια (του πρώτου χρόνου του Αγώνα) εβαστούσε ακόμη δύο χρόνους, ηθέλαμε κυριεύση και τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία και ίσως εφθάναμε και ως την Κωνσταντινούπολη». Ακολούθησαν οι Επικοί Αγώνες των προγόνων μας οι οποίοι με αίμα και θυσίες πολλές, μας άφησαν ελεύθερη την Πατρίδα.
Εορτασμός 25ης Μαρτίου - Το νόημα - Συμπεράσματα
Εορτάζοντας σήμερα την Ανάσταση της Πατρίδας υποκλινόμαστε στους τάφους και τα μνημεία των ηρώων του -21. Σεμνυνόμεθα και τιμούμε αυτούς τους ένδοξους προγόνους μας. «Πατρίς», γράφει ο Μακρυγιάννης «να μακαρίζεις όλους τους Έλληνες, ότι θυσιάστηκαν δια σένα να σ’ αναστήσουνε, να ξαναειπωθείς άλλη μίαν φορά ελεύτερη πατρίδα, οπού ήσουνε χαμένη από τον κατάλογον τών εθνών. Όμως να θυμάσαι και να λαμπρύνεις εκείνους οπού πρωτοθυσιάστηκαν… κι εκείνους οπού αγωνίστηκαν σαν λιοντάρια... Αυτείνοι σε ανάστησαν...».
O πρώτος επετειακός εορτασμός μετά την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως πραγματοποιήθηκε 17 χρόνια αργότερα, στις 25 Μαρτίου 1838. Καθιερώθηκε με Βασιλικό Διάταγμα του Όθωνα το οποίο όμως δεν δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά στις εφημερίδες των Αθηνών. «Θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ’ εαυτήν εις πάντα Έλληνα διά την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος δια την κατ’ αυτήν την ημέραν έναρξιν τού υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΟΡΤΗΣ». 14
Ο Αμβρόσιος Φραντζής την επόμενη χρονιά το 1839, αναφέρει ότι η 25η Μαρτίου ήταν ημέρα «ρητή και εμφυτευμένη εις τας καρδίας των Πελοποννησίων…ως ημέρα ενάρξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως». Σημασία έχει ότι πρώτοι οι Έλληνες στο Μεγάλο Ξεσηκωμό του -21 κατάφεραν ουσιαστικό πλήγμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έδωσαν έτσι το έναυσμα για τον ξεσηκωμό των υπόδουλων λαών της χερσονήσου του Αίμου.
Αλλά σε ποιους ήσαν σκλαβωμένες δεκαπέντε γενιές Ελλήνων; Ο Άγγλος πολιτικός Ουίλιαμ Γλάδστων (γεννήθηκε έντεκα χρόνια πριν την έκρηξη της Επαναστάσεως). (1809 -1889) γράφει: «Τι ήταν η τουρκική φυλή και τι είναι σήμερα; Ήταν στο σύνολό τους, απ’ την πρώτη μαύρη μέρα που μπήκαν στην Ευρώπη, το μόνο δείγμα της ανθρωπότητας που έδειξε τη μεγαλύτερη έλλειψη ανθρωπισμού. Οπουδήποτε και αν πήγαν, μια πλατιά κηλίδα αίματος έδειχνε τα ίχνη της διαβάσεώς τους και σε όλη την έκταση της κυριαρχίας τους ο πολιτισμός εξαφανιζόταν. Παντού αντιπροσώπευαν μια διακυβέρνηση βίας». 15
Ο πρόξενος επίσης των ΗΠΑ στη Σμύρνη, Τζώρτζ Χόρτον τους αποκάλεσε «κατάρα της Ασίας». Μετά από αιώνων σκληρής τυραννίας με σκλαβοπάζαρα, γενίτσαρους και γενοκτονίες, οι Έλληνες με την πρώτη ανάσα ελευθερίας αποφάσισαν με νόμο στην Εθνοσυνέλευση του 1823 στο Άστρος της Αρκαδίας, ότι:
«Ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος παντός γένους και πάσης θρησκείας. Άμα πατήσει το Ελληνικόν έδαφος είναι ελεύθερος και ανεξάρτητος από τον δεσπότη αυτού».
Το νόημα λοιπόν της 25ης Μαρτίου 1821 ενέχει Ανθρωπιστικές διαστάσεις, αλλά και προτροπή μελέτης και σύγκρισης των πολιτισμών που συγκρούστηκαν. Μας, λέει κι ο Μακρυγιάννης: «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι…».
Να γιατί το -21 παραμένει διαχρονικό κι επίκαιρο για μας τους Νεοέλληνες. Η Ελευθερία θέλει αρετή και τόλμη, θέλει θυσίες για να την αποκτήσουμε και προπαντός για να τη διατηρήσουμε. Το πνεύμα και η ομοψυχία του υψηλόφρονος Ελληνικού Λαού, διαλάμπουν και καθοδηγούν τους επιγενόμενους, όπως και τους τυραννισμένους Λαούς, εις το διηνεκές .
Οι Έλληνες έχοντας πνευματική υπεροχή έναντι όλων των γειτονικών λαών, επιβίωσαν στις χιλιετίες με αγώνες και θυσίες για την ελευθερία. Αυτή την υπεροχή επιβεβαιώνουν:
Ο Ουέλς ο οποίος χαρακτήρισε την Ελλάδα χώρα των θαυμάτων:
«Ίσως το μέγιστο εκ των θαυμάτων αυτών, να είναι ό τρόπος, με τον όποιον παραμένει πιστή εις τας παραδόσεις και ανανεώνει, από αιώνα εις αιώνα το ένδοξον παρελθόν της».
Ο Αριστοτέλης απεφάνθη: «Το Ελληνικόν Έθνος ελεύθερον διατελεί, και βέλτιστα πολιτευόμενον και δυνάμενον άρχειν πάντων, μιας τυγχάνον πολιτείας». Δηλαδή: «Το Ελληνικό γένος ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο».
Αργότερα, ο Ρωμαίος πολιτικός Κάτων είχε ειπεί ότι : «Οι Έλληνες με τα γράμματα και τη φιλοσοφία τους αποτελούν κίνδυνον διά την Ρώμην»!16
Στη σύγχρονη εποχή. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ επίσης είχε πει: «Αν οι Έλληνες αποκτήσουν μόρφωση και ενότητα, αλίμονό μας»! Το Ελληνικό πνεύμα το οποίο δεν αμφισβητείται από κανέναν, επικυριαρχεί στους λαούς. Ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ έλεγε: «Εις τον ελληνισμόν πρέπει να αναζητούνται αι ρίζαι της μορφώσεως της Δύσεως». Σ’ αυτό το πνεύμα έγιναν μύστες οι Φιλέλληνες, οι οποίοι αντιτάχθηκαν στα δολοπλόκα ανακτοβούλια της Ευρώπης και θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Ελλάδας.
Η πατρίδα μας, ευρισκόμενη στο μεταίχμιο, ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς Δύσης και Ανατολής, την όρισε η τύχη – η μοίρα - να είναι ο προμαχώνας της Ευρώπης, και να φυλάει συνεχώς Θερμοπύλες από τις κακόβουλες βλέψεις λαών της Ανατολής, επιδρομέων ή λάθρα εισβολέων.
Ο Λεντς Ζίγφτιντ καθομολογεί: «Όταν οι Έλληνες εμάχοντο εις τον Μαραθώνα εναντίον αυτής τις πνευματικώς ασυνδέτου μάζης του Πέρσου σατράπου, έμάχοντο ως λαός έχων σαφή επίγνωσιν του δικαιώματός του προς ελεύθερον πολιτικόν βίον. Η συνείδησις της άνθρωπότητος, ως προς την έννοιαν του πολίτου, ως Φορέως, όχι μόνον υποχρεώσεων αλλά και δικαιωμάτων, εις τον Μαραθώνα εγεννήθη. Ημείς οι άνθρωποι της Δύσεως ευλαβικόν πρέπει πάντοτε να κλίνομεν γόνυ εις τον τόπον αυτόν όπου εθεμελιώθη ή ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Διαχρονικό είναι το χρέος κάθε ανθρώπου να αγωνίζεται για την Ελευθερία, και αυτό είναι το νόημα της 25ης Μαρτίου. Διαρκής Αγώνας για το Δίκαιο και την Ελευθερία.
Γιορτάζουμε την 25ης Μαρτίου, ως ημέρα μνήμης, χρέους και απόδοσης τιμής στους Ήρωες αγωνιστές της εποποιίας του -21 οι οποίοι εκθεμελίωσαν την πανίσχυρη, βάρβαρη τυραννική Αυτοκρατορία των γενοκτονιών και θεμελίωσαν την Ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπειά μας.
Στα χρόνια της τιτανομαχίας του 1821 οι Φιλέλληνες προμήνυαν πως αν οι Έλληνες επανακτήσουν την ανεξαρτησία τους, θα έρθει η ημέρα που θα αναπτύξουν τα σπάνια χαρίσματα με τα οποία τους έχει προικίσει η φύση και θα πλησιάσουν και ίσως ξεπεράσουν τον πολιτισμό των άλλων εθνών της Ευρώπης. Θα ανθίσουν πάλι η φιλοσοφία, οι επιστήμες, η ποίηση και οι ωραίες τέχνες θα δημιουργήσουν νέα αριστουργήματα. Και έκαναν ελεύθερο κράτος οι προγονοί μας με Έλληνα Κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον μοναδικό, τον οποίο δολοφόνησαν τα συμφέροντα το 1831.
Είχε γνήσιες πατριωτικές Αρχές ο Κυβερνήτης: «Η νίκη θα είναι δική μας, αν βασιλεύσει εις την καρδίαν μας μόνο το αίσθημα το ελληνικό. Ο φιλήκοος των ξένων είναι προδότης. Αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν».17
Μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη το 1831, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία με την συνθήκη του Λονδίνου το 1832 αποφάσισαν την δημιουργία του κράτους του Βασιλείου της Ελλάδος. Ενός κράτους δανειοβίωτου, με δομές εξάρτησης στο οποίο αναφύονται, και ενίοτε ανακαλύπτονται άρπαγες του δημοσίου χρήματος, και με έναν λαό δυστυχισμένο, ευκολόπιστο και πάντα προδομένο.
Σήμερα, πατριώτες μου Μωραΐτες, και φίλοι των Πελοποννησίων Αμαρουσίου, δυστυχώς η Πατρίδα μας είναι σκλαβωμένη, σκλαβιά ύπουλη !
Αξεπέραστος είναι ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς και διαχρονικοί οι στίχοι του:
«Δεν έχεις Όλυμπε θεούς, μηδέ λεβέντες Όσσα, ραγιάδες έχεις μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονάν τη θεία τραχειά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι ...».18
Θα είχε νόημα η σημερινή γιορτή αν ακούγαμε την αγωνία των αθανάτων νεκρών μας και κάναμε το χρέος μας, να ομονοήσουμε και να ελευθερώσουμε την πατρίδα.
Αθάνατοι νεκροί μας, Ήρωες του ΄21. Σας δοξάζουμε, σας τιμούμε και γονατιστοί σας μνημονεύουμε γιατί με τη θυσία σας εμείς δεν γεννηθήκαμε ραγιάδες.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
Στο χαιρετισμό του ο κ. Γιωργος Πατούλης μίλησε για τους
αγωνιστές του Έθνους που πρωτοστάτησαν στην επανάσταση του ’21 ενάντια στον
τουρκικό ζυγό, διδάσκοντας σε όλους τη δύναμη της ελληνικής ψυχής, αλλά και για
τη δική μας σήμερα υποχρέωση και ευθύνη απέναντι στο Έθνος.Παράλληλα εξήρε το σημαντικό έργο και την προσωπικότητα της Προέδρου της Ένωσης κ. Πόπης Βραχιώτου Λιμπεροπούλου, που το όνομά της οποίας όπως είπε, είναι συνυφασμένο με την Ένωση Πελοποννησίων.
 |
| Πανηγυρική ομιλία από τον Σερβαίο Βασίλειο Κων/ντή Σχίζα |
Να σημειωθεί ότι η Τριπολιτσιώτισσα εκπαιδευτικός κ. Πόπη Βραχιώτου - Λυμπεροπούλου, πρόεδρος της Ένωσης επί 23 συναπτά έτη, είχε την εύθυνη οργάνωσης της υπέροχης αυτής Επετειακής εκδήλωσης.
Κεντρικός ομιλητής ο δημοσιογράφος κ. Βασίλειος Σχίζας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Το νόημα της 25ης Μαρτίου 1821», ομιλία την οποία ... δανειστήκαμε από το εξαιρετικό Blog της Μαρίνας Διαμαντοπούλου
Ο Ελληνικός Λαός στους αιώνες της σκλαβιάς διατήρησε την εθνική του ταυτότητα
Θαυμάζει ο ιστορικός παρατηρητής, πως ο λαός μας υπόδουλος στους Οθωμανούς περισσότερο από 400 χρόνια, συντήρησε, την γλώσσα του, την πίστη του, την εθνική του μνήμη και την πολιτική του ταυτότητα, αφού του είχε απαγορευτεί ακόμα και το ΕΛΛΗΝ, το όνομα του!
Ο Βυζαντινός φιλόσοφος Πλήθων Γεμιστός διεκήρυττε: «Εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί»1
 |
| Ο Βασίλειος Κανατάς και δεξιά ο Βασίλειος Σχίζας |
Η πραγματικότητα είναι σκληρή. Μετά την μογγολογενή λαίλαπα, η οποία επέδραμε από την ανατολή, με σκοτεινό ορόσημο την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453, ο οθωμανικός πολιτισμός τους, διείσδυσε στην ευρωπαϊκή ήπειρο, και αυτός ο ξενόφερτος ανατολίτικος πολιτισμός συντηρείται ακόμη και σήμερα στην κεντρική χερσόνησο των Βαλκανίων (στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη).
Το Γένος των Ελλήνων περιήλθε σε αφάνεια και έχασε την ακτινοβολία του.
Ο Αριστοτέλης, περιγράφει την φυλετική πολιτική αρετή των Ελλήνων, και έτσι ερμηνεύεται το αδάμαστο πατριωτικό φρόνημα των υπόδουλων: «Απεκρίθη εκ παλαιοτέρου του βαρβάρου έθνεος το ελληνικόν εόν και δεξιώτερον και ευηθείης ηλιθίου απηλλαγμένον μάλλον». Δηλαδή: «Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό Έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα».
Ο σκληρός πυρήνας του Ελληνισμού έμεινε αλώβητος από την τυραννία!
Από την Άλωση και στα χρόνια της σκλαβιάς είναι γεγονός ότι καλλιεργήθηκε στους υπόδουλους η ελπίδα η οποία συμπυκνώνεται στο θρήνο: «…Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ναι», και έγινε πόθος των Ελλήνων, διαρκής Πόθος όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Δεν έπαυσε επίσης ποτέ να μεταδίδεται από γενιά σε
γενιά η ένδοξη ιστορία των Ελλήνων προγόνων.
«Ω Ελλάς, πατρίς των περικλεεστάτων ηρώων, αγλάισμα των Μουσών, μήτερ
των αμιμήτων τεχνών, του κόσμου ο θαυμασμός..»!
έλεγε ο Λουδοβίκος ο Α΄ της Βαυαρίας.3
Οι άξεστοι νομάδες Οθωμανοί κατακτητές, για να εισπράττουν τα χαράτσια από τους ραγιάδεςεφάρμοσαν το θεσμό των Κοινοτήτων και όρισαν υπεύθυνους για την είσπραξήτους, τούς Κοτζαμπάσηδες.
Όμως έτσι, συντηρήθηκε υποτυπωδώς ο εθνικός βίος των Ελλήνων.
Ο Χασάν Γαζή πασάς αποτρέποντας τους Τούρκους να προβούν σε γενοκτονία των Ελλήνων το 1774, μετά τα Ορλωφικά τους είπε: «Εάν φονευθούν όλοι οι Έλληνες, ποίος θα πληρώνει τα χαράτσια»;4
«Το μίσος για τους τυράννους συνεπάγεται αγάπη προς τον άνθρωπο», έλεγε ο Κάρολος Μαρξ.
Οι κατακτητές επίσης συντήρησαν την αντίθεση μεταξύ Ορθοδόξων και Παπικών, στηρίζοντας τους «ανθενωτικούς» της Ανατολικής Εκκλησίας, δίδοντας ο Πορθητής απ’ την πρώτη στιγμή, θρησκευτικά προνόμια με μόνη υποχρέωση την υπακοή στο Σουλτάνο.
Και με αυτό τον τρόπο όμως συντηρήθηκε μέσω της Εκκλησίας ο εθνικός βίος των Ελλήνων.
Κατά τον Σπυρίδωνα Παγανέλη:
«Η Ελλάς έσχεν ανέκαθεν τον ευγενή μεν πολύπονον όμως κλήρον να ομοιάζει προς τη δάδα εκείνην, η οποία καταναλίσκει τον εαυτό της διά να υπηρετεί και να φωτίζει τους άλλους». Σ’ αυτή τη μεγάλη νύχτα της σκλαβιάς, φως ελευθερίας ανέτειλε στους λαούς της Ευρώπης με τις εθνικές επαναστάσεις του 18ου αιώνα. Οι Αυτοκρατορίες της Αυστρίας, της Ρωσίας και της Πρωσίας, υπέγραψαν μυστική συμφωνία η οποία ονομάστηκε «Ιερά Συμμαχία».5
Αργότερα προστέθηκαν η Αγγλία και η Γαλλία. Σκοπός τους ήταν να καταστείλουν κάθε εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ευρώπη. Ήταν η ισχύουσα ισχυρά τάξη εκείνης της εποχής η οποία πολέμησε λυσσωδώς τους «ανατροπείς, της εν γένει καθεστηκυίας τάξεως, Έλληνες».
Το νόημα της εορτής του Έπους του -21, βαθειά ριζωμένο στις καρδιές όλων μας, γίνεται σήμερα μήνυμα και οδηγός αντίστασης στη σύγχρονη επικυριαρχία της νέας «Ιερής Συμμαχίας της Ευρώπης» η οποία μας θέλει νέους ραγιάδες, κατηφείς και υποταγμένους για να πληρώνουμε τα χαράτσια στους σύγχρονους «κοτζαμπάσηδες».
Ο στρατηγός Μακρυγιάννης ήταν διαχρονικός: «Και λευτερωθήκαμεν από τους Τούρκους και σκλαβωθήκαμεν εις ανθρώπους κακορίζικους, όπου ήταν η ακαθαρσία της Ευρώπης».6
Σε αυτές τις δύσκολες συγκυρίες, μορφωμένοι Έλληνεςστις διάφορες παροικίες του εξωτερικού, οι λεγόμενοι «Διαφωτιστές»οραματίστηκαν την ελευθερία της Ελλάδας.
Ο αρχαίος ελληνικός αποικισμός είχε πάρει την μορφή του παροικισμού. Ο Ρουμάνος ιστορικός Τόργκα γράφει πως η Μολδοβλαχία έγινε «η νέα Μεγάλη Ελλάς».
Οι άξεστοι νομάδες Οθωμανοί κατακτητές, για να εισπράττουν τα χαράτσια από τους ραγιάδεςεφάρμοσαν το θεσμό των Κοινοτήτων και όρισαν υπεύθυνους για την είσπραξήτους, τούς Κοτζαμπάσηδες.
Όμως έτσι, συντηρήθηκε υποτυπωδώς ο εθνικός βίος των Ελλήνων.
Ο Χασάν Γαζή πασάς αποτρέποντας τους Τούρκους να προβούν σε γενοκτονία των Ελλήνων το 1774, μετά τα Ορλωφικά τους είπε: «Εάν φονευθούν όλοι οι Έλληνες, ποίος θα πληρώνει τα χαράτσια»;4
«Το μίσος για τους τυράννους συνεπάγεται αγάπη προς τον άνθρωπο», έλεγε ο Κάρολος Μαρξ.
Οι κατακτητές επίσης συντήρησαν την αντίθεση μεταξύ Ορθοδόξων και Παπικών, στηρίζοντας τους «ανθενωτικούς» της Ανατολικής Εκκλησίας, δίδοντας ο Πορθητής απ’ την πρώτη στιγμή, θρησκευτικά προνόμια με μόνη υποχρέωση την υπακοή στο Σουλτάνο.
Και με αυτό τον τρόπο όμως συντηρήθηκε μέσω της Εκκλησίας ο εθνικός βίος των Ελλήνων.
Κατά τον Σπυρίδωνα Παγανέλη:
«Η Ελλάς έσχεν ανέκαθεν τον ευγενή μεν πολύπονον όμως κλήρον να ομοιάζει προς τη δάδα εκείνην, η οποία καταναλίσκει τον εαυτό της διά να υπηρετεί και να φωτίζει τους άλλους». Σ’ αυτή τη μεγάλη νύχτα της σκλαβιάς, φως ελευθερίας ανέτειλε στους λαούς της Ευρώπης με τις εθνικές επαναστάσεις του 18ου αιώνα. Οι Αυτοκρατορίες της Αυστρίας, της Ρωσίας και της Πρωσίας, υπέγραψαν μυστική συμφωνία η οποία ονομάστηκε «Ιερά Συμμαχία».5
Αργότερα προστέθηκαν η Αγγλία και η Γαλλία. Σκοπός τους ήταν να καταστείλουν κάθε εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ευρώπη. Ήταν η ισχύουσα ισχυρά τάξη εκείνης της εποχής η οποία πολέμησε λυσσωδώς τους «ανατροπείς, της εν γένει καθεστηκυίας τάξεως, Έλληνες».
Το νόημα της εορτής του Έπους του -21, βαθειά ριζωμένο στις καρδιές όλων μας, γίνεται σήμερα μήνυμα και οδηγός αντίστασης στη σύγχρονη επικυριαρχία της νέας «Ιερής Συμμαχίας της Ευρώπης» η οποία μας θέλει νέους ραγιάδες, κατηφείς και υποταγμένους για να πληρώνουμε τα χαράτσια στους σύγχρονους «κοτζαμπάσηδες».
Ο στρατηγός Μακρυγιάννης ήταν διαχρονικός: «Και λευτερωθήκαμεν από τους Τούρκους και σκλαβωθήκαμεν εις ανθρώπους κακορίζικους, όπου ήταν η ακαθαρσία της Ευρώπης».6
Σε αυτές τις δύσκολες συγκυρίες, μορφωμένοι Έλληνεςστις διάφορες παροικίες του εξωτερικού, οι λεγόμενοι «Διαφωτιστές»οραματίστηκαν την ελευθερία της Ελλάδας.
Ο αρχαίος ελληνικός αποικισμός είχε πάρει την μορφή του παροικισμού. Ο Ρουμάνος ιστορικός Τόργκα γράφει πως η Μολδοβλαχία έγινε «η νέα Μεγάλη Ελλάς».
 |
| Από αριστερά ο επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών Δημήτρης Τσουκνίδας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Ωρωπού Αντώνης Γιαννουλάκης, ο Γιάννης Τζουανάκης, ο Σωτήρης Τσάμης, η κα Χρυσηίς Γιαννάκου - Γκερέκου… Στη δεύτερη σειρά αριστερά ο Παναγιώτης Ριζόπουλος, ο Τάσος Ταταρέας |
Πρόδρομος του Ελληνικού Διαφωτισμού, ο Ρήγας Βελεστινλής, ο Φεραίος, δημοσίευσε την «Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος», καθώς και το «Θούριο» που για να γίνει κτήμα όλων των υπόδουλων ήταν σε ποίηση με νότες. Επίσης αναπτέρωσε το ηθικό των σκλαβωμένων καταρρίπτοντας το μύθο ότι οι Οθωμανοί κατακτητές ήταν αήττητοι.
«Ψηλά στα μπαϊράκια σηκώστε τον Σταυρόν και σαν αστροπελέκια κτυπάτε τον εχθρόν!
Ποτέ μην στοχασθείτε πως είναι δυνατός καρδιοχτυπά και τρέμει σαν λαγός κι αυτός…»
Απαύγασμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού αποτέλεσε το επαναστατικό κείμενο το οποίο καλούσε το Γένος των Ελλήνων σε αυτογνωσία και είχε τη βάση του στο πνεύμα της Γαλλικής Επαναστάσεως και στις πανανθρώπινες αξίες «Ελευθερία, Ισότης, Αδελφότης».
Ήταν η «Ελληνική Νομαρχία» του «Ανωνύμου Έλληνος» η οποία κυκλοφόρησε στην Ιταλία το 1806 και έγινε διακήρυξη ιδεολογική της εξέγερσης των Ελλήνων. Αποτέλεσε τον οδηγό για την αφύπνιση της εθνικής συνειδήσεως των σκλαβωμένων. Διακήρυττε ότι η επανάσταση είναι αναγκαία και εφικτή, και για τη σύσταση τής πολιτείας προέχει η ελευθερία: «…Ιδού, λοιπόν, πόσον αναγκαία είναι η ελευθερία εις τον άνθρωπον, διά να γνωρίσει το είναι του. Ο δούλος ποτέ δεν στοχάζεται ότι είναι όμοιος με τον κύριόν του, αλλά είναι σχεδόν βέβαιος ότι αυτός πρέπει να είναι δούλος και εκείνος κύριος…».7
Ίδρυσαν μυστικές εταιρείες με σκοπούς αρχικά πολιτιστικούς «νά ίδωσι τάς επιστήμας να επιστρέψωσι πάλιν εις το Λύκειον και την αρχαίαν Ακαδημίαν των», αλλά και τη διαφύλαξη των αρχαίων μνημείων τα οποία λεηλατούσαν διάφοροι Ευρωπαίοι.
«Γι’ αυτά τ’ αγάλματα πολεμήσαμε», έγραψε αργότερα οΜακρυγιάννης.
Στη συνέχεια εξελίχθησαν σε φιλελεύθερες πολιτικές οργανώσεις με κρυφά εθνικοαπελευθερωτικά σχέδια. Οι εταιρείες αυτές ήσαν, στο Παρίσι η «Ελληνική Εταιρεία» και το «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον» με έτος ιδρύσεως το 1809.
Την ίδια εποχή ιδρύθηκαν στην Κέρκυρα η «Εταιρεία των Πέντε» και στο Λιβόρνο η «Εταιρεία των Φίλων». Από το 1812 ως το 1815 ιδρύονται οι «Φιλόμουσες Εταιρείες» των Αθηνών, της Βιέννης και του Μονάχου, η «Εταιρεία των Ελευθέρων Κτιστών» της Αγίας Μαύρας (Λευκάδας) κ.ά.8
Στο κλίμα αυτό του «Νεοελληνικού Διαφωτισμού», τρείς μικροαστοί έμποροι στην Οδησσό της Ουκρανίας, οι Εμμανουήλ Ξάνθος, Νικόλαος Σκουφάς, και Αθανάσιος Τσακάλωφ, ίδρυσαν στις 14 Σεπτεμβρίου του 1814 μια παράνομη μυστική επαναστατική οργάνωση την οποία ονόμασαν «Εταιρεία των Φιλικών» και είχε σκοπό την προετοιμασία για την επανάσταση. Στα ιδρυτικά μέλη φέρεται και ο Ανδριτσάνος Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος ο οποίος μύησε πολλά μέλη στην εταιρεία. Η «Φιλική Εταιρεία» είχε μυστικό κώδικα επικοινωνίας,κρυπτογραφικό, σύμβολα γραφής και μυητικό τρόπο επιλογής νέων μελών κατά ταπρότυπα των Τεκτονικών Στοών.
Η οργανωτική ομάδα είχε τον τίτλο «Αόρατος Αρχή».
Εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες εφαρμόζοντας το αποστολικό σύστημα, δηλαδή με 12 Φιλικούς τους λεγόμενους Αποστόλους, οι οποίοι περιόδευαν και μυούσαν νέα μέλη.
Αρχηγός επιλέγει ο ανώτατος αξιωματικός του τσαρικού στρατού Αλέξανδρος Υψηλάντης στον οποίο έδωσαν το συνθηματικό όνομα «Καλός».9
Σύνδεσμος της Φιλικής Εταιρείας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ ήταν ο μυημένος από το 1819 έμπιστος γραμματέας του Γεώργιος Αφθονίδης.10
Ο ιστορικός, από τη Βυτίνα Αρκαδίας, Κων/νος Παπαρηγόπουλος μας βεβαιώνει την συνεργασία του Πατριάρχη και άλλων Αρχιερέων, με την Φιλική Εταιρεία.
 |
| Στο κέντρο ο Δήμαρχος Αμαρουσίου Γιώργος Πατούλης, ο Βασίλης Σχίζας & η κ Πόπη
Βραχιώτου – Λυμπεροπούλου μεταξύ μελών του νέου Διοικ. Συμβ. της Ένωσης Πελοπ/σίων Αμαρουσίου. Από αριστερά η κ. Γεωργακά (μέλος), η κ. Σοφία Χαρίση (αντιπρόεδρος) και ο Δημήτρης Σμυρνής (πρόεδρος). Από δεξιά η κα Βάσω Γεωργοπούλου (μέλος), και ο Αθανάσιος Βλαχοπιώτης (γεν. γραμμ.). |
Οι πατριώτες καθοδηγητές, αφύπνισαν στους ραγιάδες την παρακαταθήκη του Ισοκράτη:
«Τεθνάναι καλώς ή ζην αισχρώς» δηλαδή, προτίμησε να πεθάνεις έντιμα, παρά να ζεις ντροπιασμένα. Μέσα στο λοιμοκαθαρτήριο της πόλης Ισμαήλι της Μολδαβίας αποφάσισαν οι προγονοί μας, την απελευθέρωση της Πατρίδας.
Τον Οκτώβριο του 1820 συναντήθηκαν οι «Δώδεκα Απόστολοι», (οι οποίοι αποτελούσαν την «Αόρατη Αρχή» της Φιλικής Εταιρείας εκείνη τη στιγμή), και κατέστρωσαν «Σχέδιον Γενικόν», δηλαδή το σχέδιο της εξέγερσης.
Το νόημα του Εικοσιένα περικλείεται στην εθνική
δωρική διαθήκη του Μακρυγιάννη, «Γνώση και Δημοκρατική Aρετή». «Είναι αγαθό η αρετή» έλεγε ο Σωκράτης
και ο Αντισθένης, «Αναφαίρετον όπλον η
αρετή». Ο Όμηρος διαχρονικά διδάσκει:
«Ουδέν γλύκιον ης πατρίδος ουδέ τοκήων γίνεται». Τίποτε γλυκύτερο δεν υπάρχει
από την πατρίδα κι απ’ τους γονείς. Οι ραγιάδες ήσαν έτοιμοι. Πήραν την απόφαση
«Ελευθερία ή Θάνατος» και ειδικά οι Μανιάτες, οι οποίοι δεν ένοιωσαν ποτέ
υπόδουλοι, ορκίστηκαν «Νίκη ή Θάνατος».
Στις 24 Φεβρουαρίου 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης από
το στρατόπεδο του Ιασίου εξέδωσε την «ιστορική προκήρυξη» με την οποία καλούσε
στα όπλα τους Έλληνες υπέρ της Ελευθερίας και
έγραφε πως θα βοηθούσε και
«μία κραταιά δύναμις»: «…Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον Ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ου πάντοτε νικώμεν! Λέγω τον Σταυρόν…»! Εις τα όπλα λοιπόν φίλοι, η Πατρίς μάς Προσκαλεί»! 11 Επειδή προδόθηκε η Φιλική Εταιρεία, ο Υψηλάντης εσπευσμένα με το στρατό του εβάδισε την 1η Μαρτίου προς τη Βλαχία, και στις 27 Μαρτίου μπήκε στο Βουκουρέστι. Η επαναστατική κίνηση απέτυχε. Οι Τούρκοι εισήλθαν στο Βουκουρέστι, ενώ ο Υψηλάντης διέφυγε προς τα Καρπάθια. Η Αγγλία, η Αυστρία και η Ρωσία αποκήρυξαν την εξέγερση ενώ οΠατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αφόρισε τον Υψηλάντη.
Εδώ πρέπει να αναφερθεί η επιστολή την οποία έστειλε, δυο μήνες ενωρίτερα, στις 29 Ιανουαρίου ο ίδιος ο Υψηλάντης στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη: «…Ο μεν Πατριάρχης βιαζόμενος παρά της Πόρτας σάς στέλλει αφοριστικά και εξάρχους παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρτα, εσείς όμως να τα θεωρείτε ταύτα ως άκυρα, καθότι γίνονται με βία και δυναστείαν και άνευ θελήσεως του Πατριάρχου…».
Επανάσταση στο Μωριά και σ΄όλη την Ελλάδα
Αναστηλώνεται ο Μωριάς... Η Ρούμελη μουγκρίζει
ιδρώνουν αίμα τα βουνά, το δάκρυ πλημμυρίζει.
Παντού παράπονο βαθύ κι αλαλαγμοί και θρήνοι.
Στου Γερμανού
το μέτωπο κρυφά γλυκοχαράζει του Γένους το ξημέρωμα πάσα ματιά του σφάζει.
12
Οι κλεφταρματολοί καπεταναίοι με τα παλικάρια τους
στην Πελοπόννησο βρόντηξαν τα καριοφίλια και ορκίστηκαν, όρκο όπως μας τον
παρέδωσε η λαϊκή μούσα: «Tούρκος μη μείνει στο Mωριά – μήτε στον κόσμο όλο». Η
25η Μαρτίου εορτή του Ευαγγελισμού, είχε οριστεί ως ημέρα ενάρξεως της
Ελληνικής Επαναστάσεως από τον αρχηγό της Φιλικής Εταιρείας Αλέξανδρο Υψηλάντη,
«ως ευαγγελιζομένη την πολιτικήν λύτρωσιν του Έλληνικού Έθνους».  |
| Αναμένοντας την έναρξη της εκδήλωσης. Από αριστερά η Ελευθερία Σχίζα & οι δεσποινίδες Βενετία Σχίζα & Μαργαρίτα Καρποντίνη |
Την ημέρα του Αγίου Αλεξίου στις 17 Μαρτίου στη μονή της Αγίας Λαύρας, ο Δεσπότης Παλαιών Πατρών Γερμανός (από τη ΔημητσάναΑρκαδίας και αυτός), ευλόγησε τα όπλα και κήρυξε την Επανάσταση.
Την ίδια ‘μέρα στη Ζάχολη Κορινθίας, ο ηγούμενος Γερμανός, υψώνει την Σημαία της Επαναστάσεως.
Στην Αρεόπολη της Μάνης, την 17η Μαρτίου έδωσαν όρκο για τον Αγώνα υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Μετά από λίγες μέρες, στις 23 Μαρτίου κατέλαβαν αμαχητί την Καλαμάτα. Στου Παλούμπα της Γορτυνίας, οι Πλαπουταίοι με τα παλικάρια τους, στις 20 Μαρτίου λειτουργήθηκαν στον Άγιο Γεώργιο, και την επομένη κήρυξαν την Επανάσταση στο «Αλώνι του Καληντέρη», στο χωριό Μπέτσι.13
Είναι μερικά από τα επαναστατικά ανδραγαθήματα του Μαρτίου 1821, πριν την γιορτή του Ευαγγελισμού στις 25 του μηνός.
Η επανάσταση εξαπλώθηκε στη Ρούμελη σε όλο το Μωριά και αργότερα και στα νησιά. Στην Κωνσταντινούπολη οι Τούρκοι για εκδίκηση άρχισαν από τις 24 Μαρτίου τις σφαγές των Ελλήνων. Στην Υψηλή Πύλη η εξέγερση των ραγιάδων συνιστούσε «κακόπιστη αποστασία».
Ο Πατριάρχης μετά τα επαναστατικά γεγονότα του Μωριά προέβη σε δεύτερο αφορισμό.
Σύμφωνα με τον βιογράφο του Πατριάρχη, Τάκη Κανδηλώρο, (είναι Δημητσανίτες και οι δύο), ο Γρηγόριος ενήργησε εκβιαζόμενος, και «ως αρχηγός κινδυνεύοντος έθνους όφειλε να στέρξει μέτρον, όπερ έστω και προσωρινώς έσωζε τους ανίσχυρους και εμπεπιστευμένους αυτώ πληθυσμούς εκ της σφαγής». Ο Θουκυδίδης μας διδάσκει: «Σκέψασθαι εν οίω είδη εκάτερος ημών τούτο έπραξεν». Δηλαδή :
«Σκευθείτε κάτω από ποιες συνθήκες ο ένας και ο άλλος έπραξε αυτό ή το άλλο».
Στις 10 Απριλίου 1821, την ημέρα του Πάσχα απαγχόνισαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ , στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου. Στο ικρίωμα η απόφαση για τον απαγχονισμό έγραφε: «…ου μόνον δεν εγνωστοποίησε ουδ’ ετιμώρησε τους απλούς ανθρώπους…αλλά αυτός ο ίδιος μετέσχε κρυφίως ως αρχηγός της Επαναστάσεως…».
Η Τουρκιά τα ‘βαλε με τους παπάδες και τους δεσποτάδες. Σε όλη τη σκλαβωμένη Ελλάδα έστησαν κρεμάλες και άνοιξαν σφαγεία. Δεν καταπολεμούνται όμως οι ιδέες. Το σχοινί του Πατριάρχη καθαγίασε τον Δίκαιο Αγώνα των σκλαβωμένων.
Ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη, Φωτάκος γράφει: «Ευτυχισμένη ήταν η ημέρα της Επαναστάσεως της ελληνικής φυλής, διότι και τότε και προ χρόνων ακόμη το Έθνος είχε και τον θεόπεμπτον και σεβάσμιον κλήρον ως οδηγόν του… Ο κλήρος εσυμβούλευε και ενουθέτει το απηλπισμένον Έθνος την καρτερίαν και την υπομονήν... Αυτός εφύλαξε τα γράμματα και την γλώσσαν…».
Τα ένδοξα κατορθώματα των δύο πρώτων ετών του Μεγάλου Αγώνα ακολούθησε η διχόνοια μεταξύ των καπεταναίων και των πολιτικών. Ο Κολοκοτρώνης είναι παραστατικός και διδακτικός. Είπε στον Τούρκο αγγελιαφόρο του Ιμπραήμ: «…να εύρεις αράδα και να ειπείς στον Ιμπραήμ πασά, να έχει χάρη πως εγώ και άλλοι στρατιωτικοί της Πελοποννήσου είμεθα φυλακισμένοι, ειτεμή σπιθαμή γης δεν εκέρδιζεν εις την Πελοπόννησο». Και το άλλο από το Γέρο του Μωριά: «Αν αυτή η ομόνοια (του πρώτου χρόνου του Αγώνα) εβαστούσε ακόμη δύο χρόνους, ηθέλαμε κυριεύση και τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία και ίσως εφθάναμε και ως την Κωνσταντινούπολη». Ακολούθησαν οι Επικοί Αγώνες των προγόνων μας οι οποίοι με αίμα και θυσίες πολλές, μας άφησαν ελεύθερη την Πατρίδα.
Εορτασμός 25ης Μαρτίου - Το νόημα - Συμπεράσματα
Εορτάζοντας σήμερα την Ανάσταση της Πατρίδας υποκλινόμαστε στους τάφους και τα μνημεία των ηρώων του -21. Σεμνυνόμεθα και τιμούμε αυτούς τους ένδοξους προγόνους μας. «Πατρίς», γράφει ο Μακρυγιάννης «να μακαρίζεις όλους τους Έλληνες, ότι θυσιάστηκαν δια σένα να σ’ αναστήσουνε, να ξαναειπωθείς άλλη μίαν φορά ελεύτερη πατρίδα, οπού ήσουνε χαμένη από τον κατάλογον τών εθνών. Όμως να θυμάσαι και να λαμπρύνεις εκείνους οπού πρωτοθυσιάστηκαν… κι εκείνους οπού αγωνίστηκαν σαν λιοντάρια... Αυτείνοι σε ανάστησαν...».
O πρώτος επετειακός εορτασμός μετά την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως πραγματοποιήθηκε 17 χρόνια αργότερα, στις 25 Μαρτίου 1838. Καθιερώθηκε με Βασιλικό Διάταγμα του Όθωνα το οποίο όμως δεν δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά στις εφημερίδες των Αθηνών. «Θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ’ εαυτήν εις πάντα Έλληνα διά την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος δια την κατ’ αυτήν την ημέραν έναρξιν τού υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΟΡΤΗΣ». 14
Ο Αμβρόσιος Φραντζής την επόμενη χρονιά το 1839, αναφέρει ότι η 25η Μαρτίου ήταν ημέρα «ρητή και εμφυτευμένη εις τας καρδίας των Πελοποννησίων…ως ημέρα ενάρξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως». Σημασία έχει ότι πρώτοι οι Έλληνες στο Μεγάλο Ξεσηκωμό του -21 κατάφεραν ουσιαστικό πλήγμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έδωσαν έτσι το έναυσμα για τον ξεσηκωμό των υπόδουλων λαών της χερσονήσου του Αίμου.
Αλλά σε ποιους ήσαν σκλαβωμένες δεκαπέντε γενιές Ελλήνων; Ο Άγγλος πολιτικός Ουίλιαμ Γλάδστων (γεννήθηκε έντεκα χρόνια πριν την έκρηξη της Επαναστάσεως). (1809 -1889) γράφει: «Τι ήταν η τουρκική φυλή και τι είναι σήμερα; Ήταν στο σύνολό τους, απ’ την πρώτη μαύρη μέρα που μπήκαν στην Ευρώπη, το μόνο δείγμα της ανθρωπότητας που έδειξε τη μεγαλύτερη έλλειψη ανθρωπισμού. Οπουδήποτε και αν πήγαν, μια πλατιά κηλίδα αίματος έδειχνε τα ίχνη της διαβάσεώς τους και σε όλη την έκταση της κυριαρχίας τους ο πολιτισμός εξαφανιζόταν. Παντού αντιπροσώπευαν μια διακυβέρνηση βίας». 15
Ο πρόξενος επίσης των ΗΠΑ στη Σμύρνη, Τζώρτζ Χόρτον τους αποκάλεσε «κατάρα της Ασίας». Μετά από αιώνων σκληρής τυραννίας με σκλαβοπάζαρα, γενίτσαρους και γενοκτονίες, οι Έλληνες με την πρώτη ανάσα ελευθερίας αποφάσισαν με νόμο στην Εθνοσυνέλευση του 1823 στο Άστρος της Αρκαδίας, ότι:
«Ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος παντός γένους και πάσης θρησκείας. Άμα πατήσει το Ελληνικόν έδαφος είναι ελεύθερος και ανεξάρτητος από τον δεσπότη αυτού».
Το νόημα λοιπόν της 25ης Μαρτίου 1821 ενέχει Ανθρωπιστικές διαστάσεις, αλλά και προτροπή μελέτης και σύγκρισης των πολιτισμών που συγκρούστηκαν. Μας, λέει κι ο Μακρυγιάννης: «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι…».
Να γιατί το -21 παραμένει διαχρονικό κι επίκαιρο για μας τους Νεοέλληνες. Η Ελευθερία θέλει αρετή και τόλμη, θέλει θυσίες για να την αποκτήσουμε και προπαντός για να τη διατηρήσουμε. Το πνεύμα και η ομοψυχία του υψηλόφρονος Ελληνικού Λαού, διαλάμπουν και καθοδηγούν τους επιγενόμενους, όπως και τους τυραννισμένους Λαούς, εις το διηνεκές .
Οι Έλληνες έχοντας πνευματική υπεροχή έναντι όλων των γειτονικών λαών, επιβίωσαν στις χιλιετίες με αγώνες και θυσίες για την ελευθερία. Αυτή την υπεροχή επιβεβαιώνουν:
Ο Ουέλς ο οποίος χαρακτήρισε την Ελλάδα χώρα των θαυμάτων:
«Ίσως το μέγιστο εκ των θαυμάτων αυτών, να είναι ό τρόπος, με τον όποιον παραμένει πιστή εις τας παραδόσεις και ανανεώνει, από αιώνα εις αιώνα το ένδοξον παρελθόν της».
Ο Αριστοτέλης απεφάνθη: «Το Ελληνικόν Έθνος ελεύθερον διατελεί, και βέλτιστα πολιτευόμενον και δυνάμενον άρχειν πάντων, μιας τυγχάνον πολιτείας». Δηλαδή: «Το Ελληνικό γένος ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο».
Αργότερα, ο Ρωμαίος πολιτικός Κάτων είχε ειπεί ότι : «Οι Έλληνες με τα γράμματα και τη φιλοσοφία τους αποτελούν κίνδυνον διά την Ρώμην»!16
Στη σύγχρονη εποχή. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ επίσης είχε πει: «Αν οι Έλληνες αποκτήσουν μόρφωση και ενότητα, αλίμονό μας»! Το Ελληνικό πνεύμα το οποίο δεν αμφισβητείται από κανέναν, επικυριαρχεί στους λαούς. Ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ έλεγε: «Εις τον ελληνισμόν πρέπει να αναζητούνται αι ρίζαι της μορφώσεως της Δύσεως». Σ’ αυτό το πνεύμα έγιναν μύστες οι Φιλέλληνες, οι οποίοι αντιτάχθηκαν στα δολοπλόκα ανακτοβούλια της Ευρώπης και θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Ελλάδας.
Η πατρίδα μας, ευρισκόμενη στο μεταίχμιο, ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς Δύσης και Ανατολής, την όρισε η τύχη – η μοίρα - να είναι ο προμαχώνας της Ευρώπης, και να φυλάει συνεχώς Θερμοπύλες από τις κακόβουλες βλέψεις λαών της Ανατολής, επιδρομέων ή λάθρα εισβολέων.
Ο Λεντς Ζίγφτιντ καθομολογεί: «Όταν οι Έλληνες εμάχοντο εις τον Μαραθώνα εναντίον αυτής τις πνευματικώς ασυνδέτου μάζης του Πέρσου σατράπου, έμάχοντο ως λαός έχων σαφή επίγνωσιν του δικαιώματός του προς ελεύθερον πολιτικόν βίον. Η συνείδησις της άνθρωπότητος, ως προς την έννοιαν του πολίτου, ως Φορέως, όχι μόνον υποχρεώσεων αλλά και δικαιωμάτων, εις τον Μαραθώνα εγεννήθη. Ημείς οι άνθρωποι της Δύσεως ευλαβικόν πρέπει πάντοτε να κλίνομεν γόνυ εις τον τόπον αυτόν όπου εθεμελιώθη ή ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Διαχρονικό είναι το χρέος κάθε ανθρώπου να αγωνίζεται για την Ελευθερία, και αυτό είναι το νόημα της 25ης Μαρτίου. Διαρκής Αγώνας για το Δίκαιο και την Ελευθερία.
Γιορτάζουμε την 25ης Μαρτίου, ως ημέρα μνήμης, χρέους και απόδοσης τιμής στους Ήρωες αγωνιστές της εποποιίας του -21 οι οποίοι εκθεμελίωσαν την πανίσχυρη, βάρβαρη τυραννική Αυτοκρατορία των γενοκτονιών και θεμελίωσαν την Ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπειά μας.
Στα χρόνια της τιτανομαχίας του 1821 οι Φιλέλληνες προμήνυαν πως αν οι Έλληνες επανακτήσουν την ανεξαρτησία τους, θα έρθει η ημέρα που θα αναπτύξουν τα σπάνια χαρίσματα με τα οποία τους έχει προικίσει η φύση και θα πλησιάσουν και ίσως ξεπεράσουν τον πολιτισμό των άλλων εθνών της Ευρώπης. Θα ανθίσουν πάλι η φιλοσοφία, οι επιστήμες, η ποίηση και οι ωραίες τέχνες θα δημιουργήσουν νέα αριστουργήματα. Και έκαναν ελεύθερο κράτος οι προγονοί μας με Έλληνα Κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον μοναδικό, τον οποίο δολοφόνησαν τα συμφέροντα το 1831.
Είχε γνήσιες πατριωτικές Αρχές ο Κυβερνήτης: «Η νίκη θα είναι δική μας, αν βασιλεύσει εις την καρδίαν μας μόνο το αίσθημα το ελληνικό. Ο φιλήκοος των ξένων είναι προδότης. Αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν».17
Μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη το 1831, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία με την συνθήκη του Λονδίνου το 1832 αποφάσισαν την δημιουργία του κράτους του Βασιλείου της Ελλάδος. Ενός κράτους δανειοβίωτου, με δομές εξάρτησης στο οποίο αναφύονται, και ενίοτε ανακαλύπτονται άρπαγες του δημοσίου χρήματος, και με έναν λαό δυστυχισμένο, ευκολόπιστο και πάντα προδομένο.
Σήμερα, πατριώτες μου Μωραΐτες, και φίλοι των Πελοποννησίων Αμαρουσίου, δυστυχώς η Πατρίδα μας είναι σκλαβωμένη, σκλαβιά ύπουλη !
Αξεπέραστος είναι ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς και διαχρονικοί οι στίχοι του:
«Δεν έχεις Όλυμπε θεούς, μηδέ λεβέντες Όσσα, ραγιάδες έχεις μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονάν τη θεία τραχειά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι ...».18
Θα είχε νόημα η σημερινή γιορτή αν ακούγαμε την αγωνία των αθανάτων νεκρών μας και κάναμε το χρέος μας, να ομονοήσουμε και να ελευθερώσουμε την πατρίδα.
Αθάνατοι νεκροί μας, Ήρωες του ΄21. Σας δοξάζουμε, σας τιμούμε και γονατιστοί σας μνημονεύουμε γιατί με τη θυσία σας εμείς δεν γεννηθήκαμε ραγιάδες.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
1
►Κων/νου Παπαρηγόπουλου («Πλήθων
Γεμιστός» -Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)
2 ►Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής φυλής (1770 – 1836)
3 ►Παύλου Καρολίδου (Γερμανικός φιλελληνισμός)
4 ►Κων/νου Σάθα (Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα)
5 ►Γεωργίου Παπαζήση (Γενική Ιστορία της Ευρώπης)
6 ►Ιωάννη Μακρυγιάννη (Απομνημονεύματα)
7 ►Αθανασίου Στρίκου (Έρευνα – μελέτες – αρχείο)
8 ►Κων/νου Τσολάκη (Η συμβολή των Τεκτόνων στην Επανάσταση 1821)
9 ►Ιωάννη Φιλήμονος («Δοκίμιον Ιστορικόν» περί Φιλικής Εταιρείας)
10►Τάσου Γριτσόπουλου (Γρηγόριος ο Ε΄ , ο Πατριάρχης του Έθνους)
11►Παναγιώτη Ριζόπουλου (Αρχείο)
12►Αριστοτέλη Βαλαωρίτη (Ποίηση)
13► Νικολάου Παπαγεωργίου (Ιστορική έρευνα- αρχείο)
14► Ελευθερίου Σκιαδά (Αρθογραφία – μελέτες-έρευνα)
15► Χρήστου Ανδρεάδη ( Ιστορική έρευνα)
16► Ιωάν.Θεοδωρακόπουλου (Το 1821 και τα Σύγχρονα Προβλήματα του Ελληνισμου) 17►Γεωργίου Τερτσέτη (Απόλογα για τον Καποδίστρια)
18►Κωστή Παλαμά (Ποίηση)
ΠΗΓΗ:m-diamantopoulou.blogspot.gr
2 ►Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής φυλής (1770 – 1836)
3 ►Παύλου Καρολίδου (Γερμανικός φιλελληνισμός)
4 ►Κων/νου Σάθα (Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα)
5 ►Γεωργίου Παπαζήση (Γενική Ιστορία της Ευρώπης)
6 ►Ιωάννη Μακρυγιάννη (Απομνημονεύματα)
7 ►Αθανασίου Στρίκου (Έρευνα – μελέτες – αρχείο)
8 ►Κων/νου Τσολάκη (Η συμβολή των Τεκτόνων στην Επανάσταση 1821)
9 ►Ιωάννη Φιλήμονος («Δοκίμιον Ιστορικόν» περί Φιλικής Εταιρείας)
10►Τάσου Γριτσόπουλου (Γρηγόριος ο Ε΄ , ο Πατριάρχης του Έθνους)
11►Παναγιώτη Ριζόπουλου (Αρχείο)
12►Αριστοτέλη Βαλαωρίτη (Ποίηση)
13► Νικολάου Παπαγεωργίου (Ιστορική έρευνα- αρχείο)
14► Ελευθερίου Σκιαδά (Αρθογραφία – μελέτες-έρευνα)
15► Χρήστου Ανδρεάδη ( Ιστορική έρευνα)
16► Ιωάν.Θεοδωρακόπουλου (Το 1821 και τα Σύγχρονα Προβλήματα του Ελληνισμου) 17►Γεωργίου Τερτσέτη (Απόλογα για τον Καποδίστρια)
18►Κωστή Παλαμά (Ποίηση)
ΠΗΓΗ:m-diamantopoulou.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου