Η έκπτωση των ΜΜΕ ως μείζων κίνδυνος για τη
δημοκρατία
Ουμπέρτο Έκο, Φύλλο μηδέν, μετ. Έφη Καλλιφατίδη,
εκδ. Ψυχογιός, 2015
Φωτιά στους κύκλους των εφημερίδων και των ΜΜΕ εν
γένει έβαλε ο Ουμπέρτο Έκο με το τελευταίο του βιβλίο: ένα μυθιστόρημα
συντομότατο, για τα μέτρα του Έκο, στην ίδια γραμμή σκέψης που τον οδηγεί από
το Gruppo 63 ακόμη, όταν διερευνούσε την αλλαγή στη συνθήκη του συγγραφέα και
του διανοούμενου αλλά και των Μέσων μαζικής ενημέρωσης μετά τον πόλεμο· στην
ίδια κατεύθυνση με τα προηγούμενα μυθιστορήματά του, όπου το πλασματικό - μέσα
από τον λόγο και το κείμενο - γεννά πραγματικότητα και καταιγισμό γεγονότων
αλλά με μια λίγο διαφορετική απαισιοδοξία.
Και, ως εκ τούτου, προθετικότητα.
Ο Έκο μιλά για την Ιταλία και κατακεραυνώνει τις
εφημερίδες της - είναι ωραία η σύγκριση με τη Γαλλία στη συζήτησή του με τον
γνωστό για τα κείμενά του ενάντια στη Μαφία και τη διαπλοκή Ρομπέρτο Σαβιάνο
στο Espresso, όπως απολαυστική είναι και η συζήτησή του με τον εκδότη του
Espresso Σκαλφάρι - αλλά και τη γενικότερη συνθήκη δημοσιογραφίας και
ενημέρωσης στη Δύση.
Περιγράφει τη «μηχανή παραγωγής λάσπης» του κιτρινισμού,
σε ένα κείμενο απλό σε μια πρώτη ανάγνωση, ικανό να προσεγγίσει και να
προβληματίσει το ευρύ κοινό - αν ακόμη κάτι τέτοιο μπορεί να είναι δυνατόν,
όπως αναρωτιέται στο τέλος του μυθιστορήματος, αφού το κοινό έχει
αναισθητοποιηθεί από την υπερβολική δόση Κακού στην οποία εκτίθεται και έχει
βραχεία μνήμη.
Ο Έκο τοποθετεί τη δράση του μυθιστορήματός του το
1992, την απαρχή της παντοκρατορίας του Μπερλουσκόνι, του οποίου είναι
ορκισμένος εχθρός.
Στο επίκεντρο μια εφημερίδα που δημιουργείται μόνο και μόνο
για εκβιαστικούς λόγους και στελεχώνεται από διάφορους αποτυχημένους με
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κουσούρια αλλά και προσόντα.
Για όλους έχει μια καλή κουβέντα.
Για όλους έχει μια καλή κουβέντα.